Searches

اضطراب کنکور : عوامل و راهکارها مقدمه                            

بیان مسئله )  شرکت در کنکور سراسری یکی از مراحل حساس زندگی تمام داوطلبان محسوب می گردد در یک جلسه ی امتحان نسبتاً طولانی و پر تراکم و بعضاً پر اضطراب سرنوشت تحصیلی و به تبع آن سرنوشت شغلی داوطلبان تعیین می گردد.آری، همیشه داستان همین گونه بوده است وقتی دانش آموز سر جلسه ی امتحان می نشیند و چشمش به سؤالات می افتد فوراً سگرمه هایش را در هم می کشد و مدام لبهایش می گزد ، سوالات را عجیب و غریب می بیند گویی اصلاً آنها را ندیده و نخوانده است صدای نفس هایش را به خوبی می توانی احساس کنی ، گاهی قلمش را ناخودآگاه در لابه لای دندان هایش می گذارد و به شدت فشار می دهد خیلی کلافه و دست پاچه است ، تاپ تاپ قلبش از یک سو و تیره و تار شدن چشمانش از سویی دیگر مزاحمت زیادی برایش ایجاد می کند و آرامش او را بر هم می زند و مانع تمرکزش می شود ، بعد از امتحان وقتی جواب سؤال ها را در کتاب جستجو می کند آه عمیقی می کشد و با چشمان گریان می گوید من همه ی جواب ها را می دانستم اما نمی دانم چرا هیچکدام یادم نیامد و سؤال ها برایم نا آشنا بود ، این همه به خاطر یک اتفاق ساده یعنی جلسه ی آزمون است . راستی ، برای دانش آموزان واژه ی آزمون تداعی کننده ی چه چیزی است ؟ آیا با شنیدن نام آن دچار دلهره و نگرانی می شود یا توجه و تمرکز حواس را برایش تداعی می کند آیا به یاد شب بیداری ها و خستگی هایش می افتد و یا جزء آن دسته از افرادی است که بی تفاوت و بی خیال از کنار آن می گذرد. همه ی ما در طول زندگی اضطراب  را تجربه کرده ایم و می دانیم وقتی با خطری مواجه می شویم به طور طبیعی عکس العمل نشان می‌دهیم مثلاً وقتی معلم بدون هماهنگی و اطلاع قبلی می گوید امروز امتحان می گیرم و نمرات آزمون امروز شما در آزمون پایان سال تأثیر داده می شود به طور طبیعی در ما اضطراب بوجود می آید این گونه اضطراب ها منطقی است . و واکنش طبیعی  ما نسبت به آن می باشد گاهی اوقات ، ما از برگزاری آزمون  مطلع هستیم و با آمادگی کامل در جلسه ی آزمون حاضر می شویم اما با این حال دچار اضطراب شده و سؤالات برای مان مبهم و نا آشنا جلوه می کند این اضطراب، اضطرابی است غیر منطقی. البته واژه ی آزمون خود به خود، اضطراب آور است و اضطراب تا زمانیکه در حد کم باشد مناسب و طبیعی است چرا که باعث افزایش توانایی و هوشیاری ما می شود، اما اضطراب زمانی مشکل ساز می گردد که بیش از حد در وجودمان پدیدار شده و مانع انجام امور روزمره می شود........

 

برای تهیه فایل کامل این مطلب، لطفا اینجا را کلیک فرماییید. موفق باشید.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

عبارت « فشار روانی » و « تنش » به معنی خوشایندی را به یاد ما نمی آورد زیرا آن را با اضطراب و فشارهای شدید روانی هم معنی می دانیم . اما حقیقت این است که  میزان کمی از تنش و فشار های ضعیف روانی برای پیشرفت در زندگی لازم است . اگر ما هیچگومه تنش و استرسی نداشته باشیم ممکن است برای امتحان تلاش نکنیم ، هر چه آرزوها و اهداف بزرگتری داشته باشیم تنش ها زیادتر شده و همراه با آن انگیزه بیشتری برای درس خواندن خواهیم داشت اما از طرف دیگر سدی بر سر راهمان قرار گرفته و مانع تمرکز حواسمان می شود و خستگی ذهنی و روانی زیادی را به ما تحمیل می کند .  برای آگاهی از اضطراب نامتعادل خود  برخی از علائم و نشانه هایی از آن را بیان می کنیم. علائم فیزیکی مشخصه اضطراب شامل : تپش قلب ، تنفس سریع ،کم اشتهایی یا پر اشتهایی ، تهوع ، بی خوابی ، تکرار ادرار ، سرخی صورت ، تعریق ، لکنت زبان ، اسهال ، یبوست ، خستگی ، خشکی دهان . علائم روانی آن به دلیل اهمیت این مرحله از تحصیل و نگرانی که در این جریان برای داوطلبان و مخصوصاً دانش آموزان پیش دانشگاهی برای شرکت در کنکور بوجود می آید . این پژوهش در نظر دارد که بررسی عوامل اضطراب پرداخته و مشخض کند که آیا این مسئله یک عامل درونی است یا نه ؟ یک تلقین از بیرون بوده و شرایط و جَوِ خانواده و جامعه و یا حتی امکانات مدرسه باعث بوجود آمدن اضطراب می شود و در پایان به ارائه ی راه حلها و پیشنهاداتی می پردازد. ب : ضرورت و اهمیت پروژه نگرانی و اضطراب از جمله حالات روانی هستند که در عصر پرشتاب کنونی بدون آنکه خود متوجه باشیم بر غالب اعمال و رفتار ما سایه افکنده اند و چه بسا بارها پس از انجام کار ی خود از نحوه ی واکنش ها و برداشتهای خود ، منفعل می شویم و خویشتن را به باد انتقاد می گیریم ولی متأسفانه کار از کار گذشته و پشیمانی سودی ندارد و به ویژه در روزگار ما که عصر ارتباطات اعم از شخصی و جمعی است و موفقیت هایمان بستگی به داشتن روابط صحیح و منطقی و مناسب با اطرافیان چه در خانوداه و چه در اجتماع دارد . موقعیت های روزمره بدون انکه خود توجه داشته باشیم بر ما اثر می گذارد و به اعمال ما جهتی را که غالباً با فلسفه ی زندگیمان مغایرت دارد تحمیل می کند . اضطراب از تحصیل جلسه ی امتحان که از طریق ترس ازتغییر،مستقیماًزیر سر فصل نگرانی از سنی قرار می گیرد و بیانگر تعداد زیادی از عدم موفقیت هایی است که علت آنها کمبود هوش است و نه کمبود همت دانش آموز . این اضطراب بخوبی شناخته شده است . زیرا نگرانی تعدادی از افراد ، اگر چه تعدادشان بیشتر از حد تصور ماست سوای موارد نسبتاًنادر ، فقر ذاتی هوش ، عدم موفقیت تحصیلی ، در غالب اوقات به گونه ی ناسازگاری اضطراب آمیز به مدرسه مربوط می شود زیرا مدرسه که در هر یک از انتظارات خود و حتی در اصل خویش الزام اجتماعی بی چون و چرایی شمرده می شود مستلزم تغییر و باز هم    تفسیرآموخته ها و به منظور آموختن چیز دیگر است . این تغییرات مستمر و دشوار امنیت خاطر را به هم می زند زیرا مواجه شدن با مسائل ناشناخته ، سؤال های غیر منتظره ، جستجوی املای کلمات ، پرسش های  ناگهانی معلم و به پای تخته سیاه خوانده شدن ها همه و همه مستلزم تغییراتی مستمر و همواره اضطراب زاست و به این عدم امنیت باید نا امنی دیگری را افزود که منبعث  از یک زندگی دسته جمعی و در عین حال پر هیاهو ( برای عده ای ) و خشن ( برای عده ای دیگر ) است . زندگی که بر اساس قراردادهایی خشن بنا نهاده شده است بویژه اگر بازهم بدین ناامنی خاطر ،زنگ خطرهایی مکرراً به صدا در آمده ، در برابر معلمان ناشناس با توقعات مبهم و شخصیت های پیچیده نیز افزوده شود ، آنگاه توجه حاصل خواهد شد که چرا برخی از دانش اموز دبستانی و چه دبیرستانی اگر نگوییم دانشجویان به دامن نوعی احساس ناراحتی و سرگردانی و حتی درماندگی کما بیش علنی پناه می بر ند ،احساسی که موجب تضعیف ،انزوا و گاه از پا افتادن آنها بدان پایه  می شود که لحظات متناوب اضطراب روان نژدانه مزمن به نگرانی بنیادی را سبب می شود. تنها مدرسه مسئول این امر نیست درست است که اضطراب در تحصیل در مدرسه پیدا می شود و عامل آن مدرسه است اما غالباً با توقع زیادی خانوادگی مقارن است ، بعد از به پایان رساندن امتحان دوباره گزارش به والدین نوعی امتحان دیگر است و دانش آموز پدر و مادر را به صورت مدعیان خوداحساس می کند آنها از نتیجه ی تحصیلی فرزندان خود احساس نگرانی می کنند لذا بوجود آمدن اضطراب معمولاً از سه عنصر است : - تمایل خود دانش آموز به نگرانی و اضطراب - نگرانی خانواده ی وی - نگرانی معلمان وی بنابراین جستجو و دستیابی عوامل اضطراب زا در سر جلسه امتحان و پیشنهاد راه حل هایی در آخر محقق را ملزم به ایجاد این تحقیق می کند . آموزش همواره وسیله ای برای ترقی حیات و پیشرفت انسانها و منعکس کننده ی گرایش طبیعی انسان به کسب و انتقال دانش است در این راه آنگاه که دانش آموز با تکنولوژی همراه و همساز می شود پویایی را ایجاد می کند که موجب  عمیقتر و ژرفتر شدن درک ها از نیروهای اجتماعی و طبیعی و در نهایت استیلایمان می شود و چنین تأثیری موجب شد تا نظامهای سیاسی و اجتماعی جوامع از قدرت آموزش در شکل دهی و جهت دهی باورها ، گرایش ها و ارزش های نسل های دیگر سود جست . در کشور ما نیز با تأسیس مراکز آموزشی و دانشگاهها و با ارائه ی روش های نوین آموزشی سعی بر این بوده است تا به تقویت و گسترش مرزهای علم در کشور همت گمارند و به مراکز آموزشی ، دانشگاه ها و تقویت مرزهای علم برای دانش آموزان مستلزم عبور از دروازه ی مدینه ی فاضله که همان کنکور می باشد و رسیدن به کسوت دانشجویی است . کنکور مثل جاده ی پر پیج و خمی است که بعد از گذشتن از هر پیج ، بی قرار ، خیره به جاده در انتظار پیچی دیگر هستیم . کنکور مثل خانه های خالی یکسان سفیدی است که کلید ورود به آن در دست کسانی است که مسیر آن را از قبل بدانند مطالعه ، تمرین و تکرار ، مسیر ها را برایمان مشخص می کند.   ج – اهداف پروژه   -                                                          اهداف کلی -                                                          اهداف جزئی هدف کلی پروژه : بررسی عوامل مؤثر در افزایش اضطراب شرکت کنندگان آزمون سراسری سال ؟؟ بین دختران پیش دانشگاهی شهرستان ؟؟ و راه های کاهش آن .   اهداف جزئی پروژه : بررسی تأثیر عوامل خانوادگی دختران و میزان اضطراب دانش آموز بررسی تأثیر ویژگی های شخصیتی دانش آموز و میزان اضطراب وی بررسی تأثیر سطح تبلیغات آموزشگاهها و میزان اضطراب دانش آموز بررسی تأثیر نحوه ی اجرای کنکور و مقررات مربوط به آن و میزان اضطراب دانش آموز بررسی تأثیر سطح فرهنگ خانواده و میزان اضطراب دانش آموز   د- فرضیه‌های پروژه ( شرح فرضیه ) 1-                 بین عوامل خانوادگی دختران و میزان اضطراب دانش آموزان رابطه ی معنا داری وجود دارد . 2-                 بین ویژگی های شخصیتی دانش آموزان و میزان اضطراب رابطه ی معنا داری وجود دارد . 3-                 بین سطح تبلیغات آموزشگاه ها و اضطراب دانش آموزان رابطه ی معنا داری وجود دارد. 4-                 بین نحوه ی اجرای کنکور و مقررات مربوطه به آن و اضطراب دانش آموزان رابطه ی معنا داری وجود دارد. 5-                 بین سطح فرهنگ خانواده و میزان اضطراب دانش آموزان رابطه ی معنا داری وجود دارد.   هـ ) متغیر های پروژه و تعاریف عملیاتی آنها متغیر مستقل :        عوامل خانوادگی        ویژگی های شخصیتی         سطح تبلیغات آموزشگاهها        نحوه ی اجرا کنکور و مقررات مربوط به آن         سطح فرهنگ خانواده   متغیر وابسته : میزان اضطراب   متغیر کنترل : جنسیت ، پایه ی  تصیلی ، شهرستان ؟؟   متغیر مزاحم : وضعیت جسمانی ، وضعیت روان ، سوابق شکست گذشته   تعاریف عملیاتی متغیر ها : اضطراب:عبارتست از یک ناراحتی بدنی-روانی است که از احساس قریب الوقوع بودن یک خطر بدست می آید و نشانه آن ترس عمیق و جسمی است که می تواند از دلواپسی به وحشت ناگهانی تغییر یابد . عوامل موثر : منظور همان عوامل خانوادگی ، ویژگیهای شخصیتی ، سطح تبلیغات آموزشگاهها، نحوه ی اجرای کنکور و سطح فرهنگ خانواده می باشد. به عنوان مثال منظور از ویژگیها ی شخصیتی : اعتماد به نفس ،نحوه تمرکز بر روی مطالب و آرامش و خونسردی ، وضعیت جسمانی ، ترس از عدم پذیرش و نحوه تفکر می باشد.                               فصل دوم  (ادبیات پروژه) بخش اول : مباني نظري بخش دوم :  سوابق مطالعاتي پروژه بخش سوم : جمع بندي از تحقيقات انجام شده       بخش اول ) مبانی نظری پروژه -                     اضطراب چیست ؟ همه ی انسانها اضطراب را در زندگی خود تجربه می کنند و طبیعی است که مردم هنگام مواجهه با موقعیت های تهدید کننده و تنش زا مضطرب می شوند اما احساس اضطراب شدید ، فرض در غیاب علت واضح یا امری غیر عادی است . اضطراب شامل احساس عدم اطمینان ، درماندگی و بر انگیختگی فیزیولوژیکی است.  به طور کلی اضطراب یک احساس بسیار ناخوشایند است و اغلب مبهم دلواپسی است که با یک یا چند حس جسمی مانند احساس تنگی نفس ، تپش قلب ، تعریق ، سردرد و ... همراه است. بررسی ها نشان می دهد که اضطراب در مردها ،طبقات اقتصادی مرفه ، و جوانان کمتر است و در زنان افراد کم درآمد و سالمندان بیشتر شایع می باشد . علائم و نشانه های اضطراب -                     عصبی بودن -                     آرام وقرار نداشتن -                     احساس خستگی -                     تنش -                     سرگیجه -                     تکرار ادرار -                     تپش قلب -                     بی حالی -                     تنگی نفس -                     تعریق -                     لرزش -                     نگرانی و دلهره -                     بی خوابی -                     اشکال در تمرکز حواس -                     گوش به زنگ بودن   اضطراب در کودکان و نوجوانان بسیاری از کودکان هنگام قرارگیری در موقعیت جدید ، مثل رو به رو شدن با افراد جدید احساس اضطراب کرده و به طور خجالت آوری به پدر و مادر ، افراد فامیل و یا بستگان به اصطلاح « آویزان » می شوند . معمولاً والدین می توانند آنها را تشویق به خروج از « منطقه ی امن » بکنند . هر چند بعضی از کودکان در مقابل این شرایط مقاومت کرده و آنها را نمی پذیرند . به منظور کمک به کودکان در این موقعیت باید صبر و حوصله ی کافی داشت به طوری که آنها احساس اعتماد به نفس کافی جهت مقابله با مسائلی که به نظرشان مشکل می آید را کسب کنند . بسیاری از والدین از این احساس کودکانشان آگاه نیستند تا روزی که آنان به مشکلی برخورد می کنند ، مثل روز رفتن به مدرسه و...  منشاء این اضطراب درکودکان ناشناخته می باشد . اغلب ترکیبی از یک ترس ناشناخته و فقدان کنترل همراه با یک طبیعت ناشی از شرم و خجالت زمینه بسیاری از اضطراب کودکان را تشکیل می دهد. بسیاری از شکایتهای کودکان در دوران ابتدائی مدرسه همچنین درد معده یاسوزش سردل و دردهای پراکنده ی دیگر ناشی از وجود یک اضطراب نهفته در کودکان است که وجود اختلاف در خانواده و نگرانی در پدر و مادر می تواند از علل آن باشد که این نگرانی مستقیماً به کودک انتقال یافته و با این شکایت ها بروز می کند. شایع ترین اختلالات اضطراب در کودکان و نوجوانان عبارتند از : - اضطراب جدایی                                   Separation Anxiety       - اضطراب امتحان                                   Exam Anxiety - اضطراب اجتماعی                                Social Anxiety - ترس از مدرسه                                      School Anxiety   - عوامل مؤثر در اضطراب نوجوانان و راههای مقابله با آن: 1. نحوه رویارویی با رنج ناشی از تغییرات جسمانی 2. رویارویی با اضطراب ناشی از عدم پذیرش از جانب همسالان 3. رویارویی با اضطراب ناشی از دوگانگی و ترس از مستقل شدن 4. رویارویی با اضطراب ناشی از بروز رفتار های پرخاشگرانه انواع اضطراب اضطراب انواع متفاوت و متنوعی دارد  که هر فردی ممکن است به یک یا چند نوع از این اختلالات مبتلا باشد: 1-اختلال اضطراب فراگیر یا منتشر  (Generalized Anxiety Disorder  ) تپش قلب ، تنگی نفس ، اسهال ، بی اشتهایی ، سستی ،سرگیجه ، تعریق ، بی خوابی ، تکرار ادرار ، ارزش، فقدان آرامش ، مرطوب بودن کف دست ، احساس گرفتگی گلو ، نگرانی نسبت به آینده ، گوش به زنگ بودن نسبت به محیط ، در اضطراب فراگیر خطر واقعی وجود ندارد . 2-اختلال هراس ( Panic Disorder ) این افراد دچار حملات اضطرابی پیش بینی نشده ای می شوند که ممکن است ظرف چند ثانیه تا چند ساعت و حتی چند روز نوسان کند . مبتلایان به این اختلال می ترسند مبادا بمیرند ، دیوانه شوند یا بی اختیار دست به کارهایی بزنند و یا علائم روانی- حسی غیر معمول نشان دهند. سایر علائم اختلال اضطراب فراگیر نیز در این اختلال مشاهده می گردد. 3- ترس های اختصاصی یا ساده (( Simple Phobia شایع ترین نوع ترس است . در خانمها بیشتر وجود دارد. یک نوع ترس غیر منطقی است . که ی آن فرد از مواجهه با اشیاء ، فعالیتها و موقعیتهای خاص همچون ترس از حیوانات ، طوفان ، بلندی ،جراحت ، خون و مرگ اجتناب می کند . در این موارد خود فرد متوجه افراطی و غیر منطقی بودن ترس خویش است . 4- ترس از مکانهای باز ( Agora phobia  ) افراد مبتلا به این اختلال از وارد شدن به موقعیت های نا آشنا هراس دارند . مثلاً از رفتن به فضای باز ، مسافرت و حضور در ازدحام امتناع می کند. این افراد از ترک کردن محیط منزل دچار ترس شدید هستند. این اختلال در نوجوانی شروع می شود و معمولاً این افراد تجربه اضطراب جدایی را در دوران کودکی داشته اند . 5-ترس های اجتماعی ( Social phobia  ) این نوع ترس از اواخر دوران کودکی یا اوایل نوجوانی شروع می شود. این افراد در مواجهه با دیگران احساس شرمساری می کنند. نگران هستند که دست ها و صدایشان نلرزد و سرخ نشوند. معمولاً از محبت کردن و غذا خوردن در جمع ، ابراز وجود کردن ، انتقاد کردن ، اظهار نظر کردن و اشتباه کردن می ترسند. 6-اختلال وسواس ( Obsessive – Compulsive Disorder  ) عبارت است از وسواس شدن افکار و اعمال غیر ارادی ، تکراری و غیر منطقیکه فرد بر خلاف میل خود آن را تکرار میکند . این بیماری می تواند به صورت وسواس فکری ، وسواس عملی و یا وسواس فکری و عملی توأم باشد در وسواس فکری ، فرد نمی تواند فکری را از ذهنش خارج کند ( مثل افکار پرخاشگری یا جنسی ) ، یعنی یک فکر ، عقیده ، احساس فراهم و تکرار شونده وجود دارد. در وسواس عملی ، فرد بر اجرای عمل خاص یا سلسله اعمالی خاص ، احساس اجبار می کند . مثل شستن مکرر دست ها . فکر وسواس موجب افزایش اضطراب می گردد درحالیکه عمل وسواسی اضطراب شخص را کاهش می دهد. 7-اختلال استرس پس از حادثه و یا سانحه ( PTSD : Post Troumatic Stress Disorder  ) این اختلال قبلاً « سندروم موج انفجار » نامیده می شود . معمولاً با یک استرس شدید هیجانی که شدت آن می تواند برای هر کس آسیب رسان باشد ، همراه است از قبیل جنگ ، بلا و سوانح طبیعی مثل زلزله ، مورد حمله یا تجاوز به عنف واقع شدن و تصادفات شدید.   علل اضطراب اضطراب می تواند ناشی از یک وضعیت روحی-اجتماعی ، فیزیکی ، زیست شناختی ، اختلافات طبی ، اثرات جانبی داروها و یا ترکیبی از این موارد باشد . هنر یک پزشک در این است که اضطراب شما را در مجموعه ای از این عوامل تشخیص و راهنمایی کند .   فاکتور های روانی – اجتماعی -                     حالات درونی فرد و انگیزه های ناخودآگاه -                     ناتوانی فرد در مقابله با فشارهای محیطی مانند کار ، ازدواج . مبادلات بازرگانی -                     احساس جدایی و طرد شدن -                     احساس فقدان و یا از دست دادن حمایت های عاطفی مثل مرگ همسر   تغییرات ناگهانی محیطی یا حوادث غیر منتظره و خطرناک از قبیل -                     حوادث طبیعی زلزله -                     استرس ناشی از یک بیماری طبی -                     استرس ناشی از داروها -                     استرس ناشی از مصرف مواد مخدر مثل کوکائین   یادگیری در منزل و محیط مثل یادگیری اضطرابها و ترسهای والدین : -                     افکار و عقاید غیر منطقی ، غلط و اغراق آمیز در مورد خطرات موجود در موقعیت ها مثل اضطراب امتحان که همراه با افکار و عقاید غلط آمیز است.   عوامل جسمانی و زیست شناختی - ژنتیک : اضطراب اغلب از زمان کودکی و طفولیت شروع می شود . بنابراین تشخیص علائم زود هنگام این اختلالات از اهمیت خاص کلینیکی برخوردار است . مطالعات در این زمینه روی دوقلوهایی که پدر و مادر مضطرب داشتند شروع شده و ثابت شده است و اختلالات اضطرابی به شدت در فرزندان دوقلوی والدین مضطرب ، حتی آنان که در محیط های مختلف بزرگ شده اند ، بیشتر است . در این زمینه ژن های مخصوصی که واسطه های شیمیایی مجزایی را تولید می -کنند، شناخته شده است . - فعل و انفعالات شیمیایی مغز   علل طبی و اثرات داروها انواع و اقسام بیماری های طبی می توانند علائمی شبیه علائم اختلالات اضطرابی ایجاد کنند. -                     اثرات مختلف داروهای روانگردان و مواد مخدر -                     پرکاری تیروئید ، کم کاری تیروئید و کمبود ویتامین 12B -                     وجود غده ای در غده فوق کلیوی به نام فنوکروموستیوم ، هورمون اپینفرین ( Epine phrin ) تولید می کنندکه می تواند موجب علائم اضطرابی به صورت حمله ای شود. برخی ضایعه های مغزی علائمی ایجاد می کنندکه شبیه اختلال وسواس عملی است. -                     بی نظمی های قلبی علائم جسمی اختلال حواس ( پانتیک ) را ایجاد می کنند. -                     کمبود قند خون ( هیپوگلسیمی ) می تواند علائم شبیه اختلال اضطرابی تولید کند . -                     و بسیاری موارد دیگر   اضطراب     Anxie شرح بیماری علل شایع علل عوامل تشدید کننده ی بیماری پیشگیری عواقب مورد نیاز عوارض احتمالی درمان اصول کلی داروها فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری رژیم غذایی در چه شرایطی باید به پژشک مراجعه نمود؟   شرح بیماری اضطراب عبارتی است از یک احساس ناراحت کننده و مبهم ترس ، وحشت ، یا خطر با منشأیی ناشناخته که هر فرد متولی می گردد . برای بعضی از این افراد این حالت ممکن است ناگهانی روی دهد و برطرف شود ، اما برای بعضی دیگر این حالت به صورتی مزمن در می آید . اضطراب از نظر عملی چندین نوع دارد: اضطراب حاد ناشی از موقعیت خاص ، اختلال در تطابق یافتن با شرایط تازه ، اختلال اضطرابی عمومی شده ، اختلال هراس ،اختلال تنش زایی پس از حادثه ، ترس مرض گونه و اختلال وسواسی - جبری.   علائم شایع احساس اینکه یک اتفاق نامطلوب یا زیانبار به زودی رخ خواهد داد. خشک شدن دهان ، مشکل در بلع ، یا خشونت صدا تند شدن تنفس ، ضربان قلب و تپش قلب حالت لرزش یا پرش عضلات انقباض عضلات ، سردرد ، کمر درد عرق کردن مشکل در تمرکز منگی یا غش تهوع ، اسهال و کاهش وزن خواب آلودگی تحریک پذیری خستگی کابوس مشکل در حافظه ناتوانی جنسی عـلـل فعال شدن مکانیسم های دفاعی بدن برای مبارزه یا فرار ، ترشح آدرنالین از غدد فوق کلیوی افزایش می یابد ، و موادی که از تجزیه ی آدرنالین در بدن جمع می شوند ( کاتکون آمین ها ) نهایتاً بخش های مختلف بدن را تحت تأثیر قرار می دهند.تلاش برای پرهیز از اضطراب خود موجب اضطراب بیشتری می شود.   عوامل تشدید کننده ی بیماری استرس با هر فشار ( مثلاً مشکلات اجتماعی یا مادی ) سابقه ی خانوادگی اضطراب خستگی یا کار زیاد وقوع مجدد موقعیت هایی که قبلاً استرس زا بوده اند یا طی آنها به فرد آسیب رسیده است . بیماری جسمانی تکامل طلبی و غیر منطقی ترک اعتیاد یا الکل پیشگیری از روشهای کسب آرامش یا مراقبه برای کاهش استرس بهره بگیرد . به فکر تفسیر شیوه ی زندگی خود باشید تا استرس کاهش یابد عواقب مورد انتظار استرس عمومی شده را می توان با درمان کنترل کرد . غلبه کردن بر اضطراب اغلب مو جبات زندگی بهتر و  رضایت بخش تری را فراهم می آورد. عوارض احتمالی بروز اختلال در روابط اجتماعی و شغلی افزایش ناگهانی میزان اضطراب ممکن است موجب بروز حمله ی هراس و فرار از موقعیت شود. وابستگی به داروها نامنظمی ضربان قلب درمان   اصول کلی بهتر است تحت بررسی و در حال از نظر موارد خاص تهدید کننده با منشاء استرس که ناخودآگاه شما است ولی وجود دارد ، قرار بگیرد . به فراگیر روش های کاهش انقباض ناخودآگاه عضلانی مثل بازخورد زیستی  وروش های کسب آرامش بپردازید به ورزش هوازی   (  Aerobic)  به طور منظم بپردازید تا روح و جسمی آماده داشته باشید.   داروها امکان دارد داروهای ضد اضطراب مثل   بنزو دیازبین ها برای مدتی کوتاه تجویز شود. امکان دارد از داروهای ضد افسردگی برای اختلال هراس استفاده شود.   فعالیت در زمان ابتلا به بیماری : فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری خود را حفظ کنید . فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری بدنی به کاهش اضطراب کمک می کند .   رژیم غذایی هیچ نوع رژیم خاصی توصیه نمی شود تنها باید از کافتین و سایر مواد تحریک کننده و نیز الکل پرهیز کرد . در چه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود ؟ اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان علائم اضطراب را دارید و خود درمانی نتیجه ای نداده است . اگر شما دچار احساس ناگهانی هراس بیش ار حد شده اید. اگر دچار علائم جدید و بدون توجیه، داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی به همراه داشته باشد.   تعریف عینی بحران اضطراب (  روان نژندانه ) بهترین تعریف عینی برای اضطراب از سوی یک روانشناس زیست شناسی داده شده است . ( کرت مگت اشتاین)[1].  که تحقیقات فراوانی را در این زمینه دارد معتقد است که بحران اضطراب هنگامیکه مریض خود را در موقعیت شکست در می یابد،عارض می شود . از این مجروحان پرسشهایی شده است که برای آنها موقعیت های جدیدی را به وجود می آورند . آنگاه یا آنان با آن شرایط سازگار شدند و نشاط و آرامش و علاقه نشان می دادند و یا شکست می خوردند و در نتیجه ی آن چهره  عبوس ، سرخ شدگی چهره یا رنگ پریدگی ، بر آشفتگی ، لرزش ، ابراز خشم یا ناتوانی ، اعتراض نشان می دادند. این واکنش ها بنابر تأیید مگت اشتاین بعد از شکست حادث نمی شود ، بلکه ضمن شکست رخ می دهند.  تا آنجا که برای فردی که واکنش های مزمن ناشی از  شکستن حتی ظاهر شده اند ، خود شکست هنوز محسوس نیست .واکنشهایی که علائم عینی اضطرابی هستند که خود نمی داند ولی عبث سعی در فرو نشاندن آنها می کند. لذا در اینجا شکست به هیچ وجه در معنای عدم وصول به هدف نیست زیرا در اضطراب هیچ شیء وجود ندارد. بیمار بر اثر موضوع شکست خود ، دچار اضطراب نشده است و شکست و اضطراب از هم جدایی ناپذیرند. و آنچه که بیانگر اضطراب است ساختار ذهنی موجود زنده و واکنش های این ساختار کلی در قبال موقعیت های مواجه شده با آنهاست . « به گونه ای که آنچه حل شدنی بود به صورت لاینحل در می آید . » در چنین موقعیتی هیجاناتی که بدون کاربر مانده بودند بصورت « واکنش های فاجعه آمیز » مانند تنگی نفس ، درد قفسه سینه و ناراحتی جسمانی که فروید غالباً برای اثبات جنبه روان تنی نظریه ی خود در باب اضطراب روان نژندانه ، بدان استفاده می کنند. در اینجا با عوارض محدود که نیاز به تأکید ندارد ظاهر می شود از جمله این عوارض می توان اسهال ها ، استفراغ ها ، تعرق های شدید و مقاومت ناپذیر ،گاه خمیازه ها و سرگیجه ها را نام برد ، برای همین عوارض گونه اخیر است که فروید ضمن تدوین نظریه های مربوط به اضطراب خویش مقام متماری را قائل است و ما به آنها خواهیم رسید و اکنون بنا به عقیده مگت اشتاین به تعریف عینی اضطراب بر می گردیم و به علل و اثرات آن کاری نداریم. عین اضطراب فرا رسیده است « آنچه که بیمار در آن به سر می برد لرزش ساختار تشخیص اوست ،بیمار حتی اضطراب را احساس نمی کند ، بلکه خود اضطراب است و با آن جز وجودی واحد را تشکیل نمی دهد، در این حالت انقلاب توصیف ناپذیری که ضمن آن فرد وشی هر دو محو شده اند .» انقلابی که جزء لرزیدن فاجعه بار موجود زنده در حال مبارزه با محیط چیز دیگری نیست به همین جهت برای مبارزه در برابر بحران های اضطراب به همان میزانی که بر سر عقل آوردن فرد مضطرب بی فایده است ؛ قرار دادن او در موقعیتی جدید و سازگار با توان کنونی وی حائز اهمیت است. اگر اضطراب همراه با یک واکنش فاجعه بار باشد.بدان معنی نیست که کلیه واکنشهای فاجعه بار ناشی از اضطراب هستند ، گرچه نهایتاً ، اثبات چنین ادعایی اشکال خاصی ندارد . تحلیل مگت اشتاین ، نظریه فروید را نادیده نگرفته است و پاسخ وی ساده تر و بدون تردید بسیار هم ساده تر است زیرا دست کم بر کسی که پذیرای اصول روانکاوی نیست به صورتی کاملاً منسجم و روشنی ارائه می شود. از نظر اونه نیازی به سائقها و نه به وجدان هوشیار وجود دارد. اما آیا پای عقده اُدیپ در میان است ؟ لذا مگت اشتاین بدون آنکه در جستجوی توجیهی باشد ،تایید می کند که « صورتی» ( در مفهوم گشتا لتی )از رقابت بین کودک و پدر از  آغاز کودکی بوجود می آید و این « صورت » طی مراحل تحول خود ، جای خود را به دیگر صورتها که سازگازترند،واگذار می کتد. اما «صورتهای» نخستین در حافظه همچنان بالقوه باقی و آماده اند تا اگر شرایط مشابه با شرایط شیر خوراکی یا کودکی باز هم پدید آید، دو باره تشکیل شوند به ویژه آنکه ، اگر صورتهای نخستین قوی بوده باشند و صورتهای جدید استحکام چندانی نداشته باشند آن وقت است که موقعیتهای مربوط به وقایع کنونی زندگی با پاسخ مناسبی روبه رو نمی شوند زیرا صورتهای قدیمی که نامناسب و غیر مؤثرند خود را تحمیل می کنند و اضطراب نتیجه همین حالت ناتوانی است . بدین ترتیب بین نظر یه عینیت گرا و نظریه روانکاوانه که هم اکنون به یاد آوری آنها خواهم پرداخت. توافقی کلی درباره این حداقل تفسیر به عمل می آید و آن اینکه اضطراب  هنگامی پدیدار می شود که وضع عاطفی فرد دیگری قادر به سازگار شدن و پاسخگویی مناسب به شرایط روانی که برایش ایجاد شده و یا بهتر بگوئیم ، بوجود آمده است، نمی باشد . در اینجا نیز به گفته فروید ، « منشاء وجدان هوشیار و « وضع فعلی » است و دراینجا نیز اضطراب بین ناسازگاری « صورت» قدیمی با موقعیت کنونی است .لذا اگر مکتب فروید گرایی با مکتب گشتالت گرایی مخالف با یکدیگرند انسان به نحو چشمگیری متوجه می شود که عملکردهای این دو مکتب به موازات پیش می روند.   اضطراب روان نژندانه (روان نژندی اضطراب ) ابتدا به یادآوری سخن دولتو می پردازیم که می گوید در صنعت توصیفی «روان نژند » هیچ جنبه نامطلوبی وجود ندارد و لازم است که جنبه ی اسف بار بودن در روان نژندی آزادی سلب گردد زیرا بازتاب دلواپسی کنندگی پسوند ose ( که اواخر کلماتی مانند پیسکوز دیده می شود ) در این جا یعنی واژه (( Nerrsoe )) بیش از سایر جاها مورد تأسف است . وانگهی در وز ( روان نژند ) معنایی جز یک فعالیت خاص حساسیت فردی ندارد و ناشی از برتر شمردن یا فزونتر شمردن فلان یا فلان نقش سازگاری برای زندگی در جامعه است که منجر به نقص در توان بینی رفتار اجتماعی و احساس درونی شده است .   تفسیر روانی خاص بحرانهای اضطراب روان نژندانه آیا نقطه ی آغاز تفسیر روانی کجاست ؟ چنانکه دیدیم نه تجربه کلینیکی و نه رجوع به فروید فرصت نمی دهد از کارهای تحلیل گران معاصر پیروی کنیم . کسانی که برای تحلیل روانی قلمرو وسیع اضطرابهای روان نژندانه را طلب می کنند. زمینه ی که فروید اصولاً از حوزه ی صلاحیت  خود منتزع ساخته بود زیرا از نظر فروید اساساً در روان نژندی اضطراب جز انرژی که خود نمایی می کندو سرگردان و بدون شیء است ،وجود ندارد . وانگهی توضیحات دانش روانکاوی سطوح مختلف این تفسیر روانی را آشکار ساخته است . در آغاز به یادآوری  بیان خود گفته ی فروید بپردازیم که می گفت : انفجار یا به بیان دقیق تر  انفجار درونی- تنش روانی به صورت اضطراب « در کلیه   مواردی رخ می هد که طی آنها این تنش پذیرای تفسیر  روانی تبدیل کننده ی آن به حالت عاطفی نیست » اینک یادآور کلام مشهور و مناسب برای این مرحله یا سپرس1 شویم که گفته است : اضطراب به معنی اضطراب داشتن از هیچ چیز است. مؤلف : آندره لوگان2 نام کتاب ( نگرانی و اضطراب ) ـ مترجم : محمدرضا شجاع رضوی . مؤسسه چاپ و انتشار آستان قدس رضوی ـ مشهد. تاریخ انتشار (چاپ اول 1371) چاپ دوم 1372                                                 "حا لت  اضطراب" حالت اضطراب به طور عمده اختلال افراد جوان است که شروع آن معمولاً در اواسط دهه ی سوم عمر است و به طور متوسط بیمار قبل از مراجعه برای درمان 5 سال علائم اضطراب را داشته است .   شیوع اضطراب در طب عمومی اختلالات اضطراب به نظر می رسد در کار طبابت خوب شناخته نمی شود. عدم تشخیص اضطراب بدون تردید تا حدودی مربوط به این واقعیت است که اغلب علائم جسمی بارزترین خصوصیات حالات اضطراب را تشکیل می دهند. علت دیگر اینست که بیمار مضطرب اغلب خود را مبتلا به یک اختلال جسمی تصور نموده و بیشتر به درمانگاه داخلی مراجعه می کند تا مراکز بهداشت روانی ، در واقع داخلی احتمالاً مناسب ترین محل برای ارزیابی اولیه ی این بیماران است چرا که با معاینه ی دقیق عده قابل توجهی از این  بیماران اختلالات جسمی نشان می دهد که می تواند  علت اضطراب آنها را روشن کند.   اختلالات فامیلی نخستین پژوهش سیتماتیک در مورد عوامل ارثی اختلالات اضطراب نشان داد که 2/3 بیماران مبتلا به  آستنی عصبی عروقی سابقه خانوادگی همان بیماری را داشته و 22% بستگان درجه یک آنها نیز به همین بیماری مبتلا بوده است. در مطالعه ای بوسیله ی استیلز و شیلدز1 بر روی جنبه های ژنتیک حالات اضطراب مشاهده گردید که 15% از والدین و خواهر و برادرهای بیماران مبتلا به وز اضطراب همین بیماری را داشته اند در حالیکه این ریتم در بستگان گروه کنترل فقط 5% و صفات  قابل توجه اضطراب 45 % بود.   اختلالات طبی که ایجاد اضطراب می کنند : اطلاعات در مورد اکثر اختلالات در کتابهای روانپزشکی استاندارد وجود داشت . نخستین قدم در ارزیابی اضطراب گرفتن شرح  حال جامعی از « بیماری موجود » است که توصیف علائم و تکیه خاصی بر روی آن عده علائم که با اضطراب منتشر با اختلال هراس مربوطند را شامل می گردد. آیا علائم جسمی واضح ، اجرا به اتونومیک با سایر احساسهایی نظیر ناراحتی قفسه سینه با تنگی نفس وجو دارد ؟ آیا اجزاءِ ذهنی ، روانی اضطراب نظیر ترس ، هراس ، احساس از هم پاشیدگی روانی ، نگرانی و نظیر آن وجو دارد ؟ چه نوع اعمال و رفتاری به نظر می رسد با شروع و ختم این حالات مربوطند ؟ شدت علائم تا چه حد است و ناتوانی حاصل چقدر است ؟ آیا پیش از شروع حمله علائم « هشدار دهنده » وجود دارد ؟ آیا تغیرات در دفعات،شدت و کیفیت حمله روی داده است ؟ با شناسایی اختلال طبی پنهانی دراین موارد مستلزم وجود مقداری سوء ظن در پزشک معاینه کننده است . تشخیص سرنخهای مهم با مطالعه ودرک روشن اختلالاتی امکان پذیر است . اختلالات قلبی وعروقی اختلالات مربوط به داروها اختلالات مربوط به    شارژالکتریکی اختلالات متابولیک اختلالات عصبی (( تالیف : دکتر ریچارد گلربرگ . کتاب ( اضطراب ) _ ترجمه دکتر نصرت الله پور افکاری . نوبت چاپ : چهارم (چاپ اول انتشارات آزاده ) زمستان 1371  ))   ستیز برای کنترل اضطراب اینکه بخواهیم بر خود کنترل  داشته  باشیم امری طبیعی است اما اگر کسی برای کنترل امری تلاش کند که فورا قادر به کنترل آن نیست  بیشتر مضطرب می شود و ممکن است  به این  نتیجه برسد که حقیقتا کنترلش را از دست داده است .بهتر است در ابتدا یاد بگیریم  که آنچه را که قابل کنترل است ، کنترل کنیم ( یعنی روشی را که شخص به علائم جسمانی جواب میدهد خود علائم جسمانی ) فایده این طرز تفکر این است که علائم جسمانی بیماری بدتر نمی شود . پس در مرحله ی بعد باید یاد بگیریم که احتمال وقوع حملات آینده را کم کنیم و با تمرین این احتمال را به کلی از بین ببریم . خوشبختانه علائم مشترک حملات اضطراب (یعنی تپش قلب ،تنفس تند ، بی حسی ، سرگیجی ومشکلات تنفسی ) وقتیکه به حال خود رها می شوند ، خود به خود متوقف می گردند . اگر چه کارهای کمی می توان انجام داد که طوفان اضطراب را فورا آرام نمود ولی چیزهای زیادی وجود دارند که می توانند آنرا شدید نمود ه وطولانی تر کنند . برای مثال دراین حالت انسان وسوسه می شود که علائم نا مطلوب را قبل از موعد خودش دور نماید ولی با کمال تعجّب تلاش برای از بین بردن ،حمله کردن وستیز با اضطراب خودش باعث ایجاداضطراب یا تشدید آن می شود .     قدمهایی برای برداشتن این مانع راجع به زمانی فکرکنید که احساس عصبی بودن  داشته اید امّا به جای اینکه سعی کنید احساسات خود را کنترل نمائید توجه خود  را برای  چیز دیگری تمرکز نموده اید . برای مثال بیشتر مردم قبل از اجرای یک برنامه موسیقی یا مسابقه ورزشی ، داشتن یک حالت عصبی و هراسان را در خود امری طبیعی می داند ولی به جای آنکه با آن حالت ناراحت کننده بجنگند ، سعی می کنند  به بهترین وجهی که می توانند این را پشت سر بگذارند . به معض اینکه اجرا آغاز می شود آنها با وجود احساسی  که دارند برروی کار خود متمرکز می شوند ودر نتیجه این تمرکز ،حالت عصبی بودن کم کم فروکش وبعد ناپدید می شود .   بدون دخالت عوامل غیر طبیعی ، توانایی های طبیعی خدادادی خود را برای درمان کردن و آرام نمودن این حالت به خودتان یادآوری نمایید. اوقاتی را به خاطر آوردید که به جسمتان اعتماد کرده اید  و بدنتان توانسته است بطور موفقیت آمیز و بدون هیچ کمکی و یا شاید با کمک کمی از خودش مراقبت نماید  اوقاتی مثل،مثال های زیر :مثلاً وقتی که دچار  سرماخوردگی یا مریض می شوید می دانید که باید منتظر کذشت  زمان باشید تا دوباره احساس بهبود کنید . دلیل این احساس این است که شما حتی اگر از نحوه ی عمکرد سیستم دفاعی بدنتان مطلع نباشید بر این سیستم اعتماد دارید و می دانید که قادر است این کار ها را انجام بدهد . برای اینکه اطمینان از دست رفته خود نسبت به تواناییهای بدنتان در مراقبت از خودش را دوباره بدست آورید حداقل روزی سه بار مراقبت های خود به خود و طبیعی بدنتان را به خود خاطر نشان دهید. به اوقاتی فکر کنید که شدیداً مضطرب هستید به خاطر بیاورید وقتی که تلاش می کنید آرام شوید ، نتیجه چه خواهد شد ، مثلاً وقتی که سعی می کنید قبل از یک حمله مهم کف دست هایتان را که از عرق کردن خیس شده اند، خشک کند میبینید که هر چه بیشتر برای این منظور تلاش می کنید نتیجه ی بهتری می گیرید . به اوقاتی فکرکنیدکه چیزی شبیه به حمله اضطرابی را تجربه کرده اید ، اما به روش خوبی به آن پاسخ داده اید یعنی فقط به خودتان اطمینان داده اید و اجازه داده اید که آن حالت خود به خود از بین برود. در مورد حمله اضطرابی مانند جوش آوردن موتور اتومبیل  فکر کنید. وقتی مه بخار بیرون میزند قبل از هر کار دیگری صبر می کنید تا موتور سرد شود حتی وقتی که بخار قطع شود باز هم باید صبر کنید . موتور به اندازه ی کافی سرد شود تا بتوان روی آن کار کنید اگر سعی کنید بخار را کنترل کنید . یا موتور قبل از موعد مقرر با ریختن آب سرد روی آن خنک کنید آنگاه یا خودتان می سوزانید  یا موتور از بین می رود. به جای آنکه با بخار هیجانی بدنتان بجنگد مصمم می شویم که شدت حادثه را با علاقه و با اعتماد منطقی به اینکه بالاخره فروکش خواهد کرد مشاهده نمایید به جای اینکه تلاش کنید که مقدار بخاری را که از موتور هیجانی شما خارج می شود کنترل نمایید بر فکرهای اطمینان دهنده ای که از مغزتان می گذرد تسلط داشته باشید. در حینی که منتظرید علائم اضطراب  متوقف شود علیرغم وجود احساسات شدید خود کارهای ساده ومعنی داری انجام دهید مثلاً دراز بکشید و بگذارید که زلزله هیجانی شما خود به خود برطرف شود قدم بزنید موسیقی گوش کنید ، اگر این کارها را با این قصد انجام دهید که خود را مجبور نمایید تا امواج اضطراب درونیتان را متوقف کنید ، به طور غیر عمد باعث شده اید که امواج شدیدتر شوند. عدم اطمینان از اینکه چطور به یک حمله اضطرابی می توان پاسخ داد و یا از وقوع آن جلوگیری نمود راهکارهایی وجود دارد که باید آنها را قبل از وقوع مشکلات انجام داد تا از وقوع آنها جلوگیری شود. کارهایی وجود دارد که در عین وقوع مشکلات قبل از اینکه بدتر شود باید آنها را انجام داد و همچنین کارهایی وجو دارد که باید پس از وقوع مشکلات انجام شود تا بتوان از مشکلات درس گرفت و بدین ترتیب احتمال وقوع مشکلات آینده را کاهش داد و همین مراحل هم در مهار کردن امواج اضطراب وجود دارند اگر شخصی معلومات ومهارت های خود را در این سه زمینه ای که عنوان کردیم افزایش دهد آنگاه بهتر می تواند  حملات اضطرابی را تقلیل دهد و نهایتاً آنها را ریشه کن کند.   قدم هایی برای برداشتن این مانع مراحل برداشتن مانع به سه قسمت تقسیم شده اند : قبل از وقوع حمله اضطرابی ، در طی وقوع حمله و بعد از واقع شدن حمله قبل از وقوع حمله اضطرابی 1-                   خود را با فعالیت های سازنده ی متنوع متعادل مشغول کنید ، فعالیت هایی همچون کار ، فعّالیّت های مربوط به مدرسه و خانواده و اجتماع 2-                   همانگونه که رژیم جسمانی را رعایت می کنید پرهیز فکری سالم را هم در خود ایجاد نمایید ، راجع به افکار اضطراب زا که  فکر شما را مشغول می کنند و سپس فهرستی از این افکار را تهیه نمایید. 3-                   سعی کنید قبل از وقوع هر حمله ی اضطرابی از افکاری که باعث به جریان افتادن این حملات می شوند آگاه شوید و پس فوراً توجه و افکار خود را از این نوع تفکر ها به چیزهایی سازنده تری معطوف کنید.   در طول وقوع حمله اضطرابی 1-                 درجه اضطرابی را که به آن دچار شده اید با مقیاسی که از 1 تا 10 اندازه بگیرید . مقیاس 10 را برای حداکثر اضطراب که تاکنون به آن دچار شده اید قرار دهید مثلاً به خود بگویید در بدنم الآن در درجه 6 یا 7 اضطراب است .مواظب باشید که با گفتن جملاتی نظیر من در درجه 6 یا 7 اضطراب هستم باعث اضطراب بیشتر در خودتان نشوید زیرا که شما بدن خود را راحتر می توانید مهار کنید تا کل وجود خود را . 2-                 سعی کنید در چنین حالتی درجه اضطراب را که با آن دچار شده اید بشناسید و قبول کنید. 3-                 علیرغم حال بدی که الآن احساس می کنید به خود اطمینان دهید که براستی از این حالت جان سالم به در خواهید برد . 4-                 علیرغم احساسی که دارید خود را به کار سازنده ای مشغول کنید ولو آن کار چیز کوچکی باشد ، مرافب باشید که فقط راجع به چگونگی احساس خود فکر نکنید .   بعد از وقوع حمله اضطرابی 1-                 حتی اگر افکار و فعّالیّت های شما به خود منطقی برگردند شما باید در مورد نحوه ی احساس خود صبور باشید مدت زمانی که لازم است تا بدن شما بعد از یک حمله شدید به حالت آرامش برسد حدوداً10 برابر زمانی است که دچار حالت اضطراب بوده اید. 2-                 به خود اطمینان دهید که از احساسهای ناراحتی با نگرانی هم چیزهای زیادی را می توان بیاموزید. 3-                 در مورد مطالبی که از حالت ناراحتی یا نگرانی می توان آموخت فکر کنید در این صورت دفعه بعدی با این آموخته ها بهتر می توانید رفتار کنید.   کنکور اضطراب یا اضطراب کنکور؟! چگونه به جنگ غول کنکور برویم ؟ امسال هم مثل سالهای گذشته آزمون سراسری دانشگاه ها برگزار می شود و میلیون ها جوان ایرانی برای رسیدن به دانشگاه به رقابت می پردازند . بحث کنکور دوباره داغ شده است و باز هم تب کنکور خیلی ها را گرفته و خانواده ها را تحت تأثیر قرار داده است . هر ساله در همین ایّام عده ی زیادی از جوانان کشور ما درگیر مسائل کنکور و اضطراب رسیدن به دانشگاه می شوند و همچنان در التهاب تب و تاب به سر می برند . پدیده نه چندان خوشایند کنکور به گونه ای گسترده ، دلهره آور و پیچیده شده است که اکثر خانواده ها را درگیر ساخته است در شرایط حاضر اصلی ترین هدف آموزشی در اکثر دبیرستان های کشور عبور از سدّ کنکور و رسیدن به دانشگاه  می باشد. بازار کنکور آنقدر داغ شده است که بخش های دولتی و خصوصی با برگزاری صدها کلاس ، کانون ، مجتمع ،جزوات گوناگون ، کتب درسی و ... آنچنان فعالیت می کنند و با هم به رقابت می پردازند که دانش آموزان بیشتری را جذب کنند و آنها را آماده ورود به دانشگاه کنند گویی ورود به دانشگاه ها بدون مشارکت آنها امکانپذیر نیست . . . ! از درآمدهای کلان و سودهای قابل ملاحظه ای که این آموزشکاه ها بدست می آورند چشم پوشی می کنیم و در این مجال اندک به آن نمی پردازیم ، اما آیا نمی توان تدبیری اندیشید که همه راه ها به کنکور ختم نشود و گزینش دانشجو و امکان ادامه تحصیل دانش آموزان در مقاطع بالاتر تحصیلی به شیوه ی مناسب و معقول فراهم آید و این اتلاف انرژی ، وقت ، سرمایه و فزونی اضطراب ، دلهره ،  نا امنی روانی و پریشانی خاطر بوجود نیاید .... ؟!   دانشگاه آخر دنیا نیست بدون دانشگاه هم می توان زندگی کرد ... مریم دانش آموز پیش دانشگاهی که به عقیده ی خویش روزهای سختی را می گذراند با گفتن این جمله اضافه می کند با اینکه می دانم دانشگاه آخر دنیا نیست و بدون تحصیلات  عالیه هم می توان زندگی کرد و موفق شد ، اما باز هم دلهره کنکور و رسیدن به دانشگاه تمامی وجود من  را پر کرده است و متأسفانه و در ذهن خود به این مسئله فکر نمی کنم که شاید قبول نشوم بلکه به خود می گویم حتماً از این سد کنکور بگذرم و به دانشگاه راه پیدا کنم . وی می گوید : من درس خواندن را دوست دارم و اگر خدا بخواهد می خواهم هر طور که شده تا ادامه تحصیل دهم ولی اگر امسال قبول نشوم ، می دانم که در روحیه ام تأثیر بدی خواهد گذاشت و شاید سال آینده با همین انگیزه و روحیه نتوانم درس بخوانم و امکان موفقیتم کمتر می شود ؛ بنابراین تصمیم گرفته امتحان امسال بطور جدی درس بخوانم و با یاری خداوند حتماً موفق شوم. سهیل دانش آموز پبش دانشگاهی دبیرستان علوی نیز در این زمینه می گوید : علت همه ی هیجان ها و اضطرابی که برای وارد شدن به دانشگاه در بین کنکوری ها ایجاد شده مسئله رقابت با دیگر هم کلاسان و فشار خانواده ها و جامعه است وی اضافه میکند متاسفانه جامعه ی ما جامعه ای است مدرگ گرا ، و چنین تصور می شود ، اگر کسی مدرک لیسانس و دکترا گرفت در جامعه ای از ارزش و اعتبار خاصی برخوردار است و همه ی مشکلات برای او تسهیل می شود . در صورتیکه دانشگاه شخصیت نمی آورد بلکه علم انسان را زیاد می کند و انسانیت هر کس بستگی به اخلاق او ، تعهد و ارزشهایی دارد که در زندگی بدست آورده است . این دانش آموز توصیه ای به والدین دارد و می گوید : از پدر و مادر ها که فرزندان خود را درک کنند و برای ورود به دانشگاه این همه به آنها فشار نیاورند و بگذارند که بچه هایشان علم را به خاطر معنویت ، کسب علم و آگاهی بیاموزند نه گرفتن مدرک و پست و مقام...! واقعیت این است که در این آشفته بازار کنکور و تب دانشگاه بیشتر از دانش آموزان این والدین آنها هستند که در معرض اضطراب و فشارهای روانی و اجتماعی قرار گرفته اند و دلهره موفق نشدن فرزندانشان در دانشگاه تمام زندگی آنها را تحت تأثیر قرار داده است . و در این میان والدین که از عهده ی شهریه ی بالای آموزشگاه های کنکور بر نمی آیند وضعیتی بسیار بغرنج تر و دلهره تر آورتر دارند ، چرا که اگر فرزندانشان نتوانست در کنکور موفق شود همیشه احساس ندامت و افسرگی خواهند کرد ، متأسفانه تبلیغات وسیع کنکورگری در جامعه ی ما به گونه ای انجام می شود که بسیاری از اولیاء و حتی آنان که فرزندان باهوش و با ذکاوتی دارند چنین تصور کنند که اگر آنان را در کلاس کنکور ثبت نام نکنند امکان موفقیتشان کم خواهد شد و همین مسئله آنان را نگران می کند.   هشدار به داوطلبان کنکور : با نزدیک شدن به زمان برگزای آزمون سراسری شاهد افرایش تبلیغات کنکور در رسانه های جمعی کشور هستیم در حالیکه داوطلبان باید کاملاً هوشیار باشند و تحت تأثیر شگرد های مختلف تبلیغاتی عده ای از افراد و مؤسسات سود جو قرار نگیرند . کلاس های به اصطلاح آمادگی کنکور با تبلیغات وسیع چنان هیاهو و سرو صدایی راه می اندازند و فضایی را به وجود می آورند که به دانش آموزان این چنین القاء کنند که راه ورود به کنکور با مجوز آنها صادر می شود . در حالیکه با برنامه ریزی مناسب ، فعالیت مستمر و حمایت و پشتیبانی خانواده از نظر تأمین محیط امن و آرام برای دانش آموز می توان از این سد به راحتی گذشت. تنها راه موفقیت داوطلبان کنکور مطالعه ی دقیق کتابهای درسی دوره دبیرستان است و داشتن اتکا و اعتماد به نفس در موفقیت بسیار تأثیر دارد ، بنابراین یاری رساندن آموزشگاهای آزاد و ضرورت ثبت نام در آنها چندان در موفقیت دانش آموزان تأثیر ندارد آنچه مهم است همت و اراده خود دانش آموز است ، و بس . از سوی دیگر این پیشه آنقدر نان آور شده است که صاحبان کلاس های تقویتی و آمادگی برای کنکور هر ساله برای کسب درآمد بیشتر از خدمات جمعی از معلمان رسمی و مجرب دبیرستان ها استفاده می کنند و با تبلیغات رسمی و برگزاری کنکور های آزمایشی به جلب مشتری بیشتر  می پردازند به طوری که کمتر جمعه ای است که شاهد برگزاری چنین آزمون هایی نباشیم.   شرایط موفقیت در کنکور یکی از مهمترین عوامل موفقیت در کنکور دور کردن هر گونه اضطراب دلهره و نگرانی و متقابلاً حفظ آرامش ، خونسردی ، اعتماد و اتکا به نفس است. برای دستیابی به موفّقیّت باید دانش آموز مجموعه عوامل بیرونی و درونی را برای خود تسهیل کند تا به آرامش واقعی برسد. نقش والدین دراین زمینه بسیار مهم است چرا که بوجود آوردن یک محیط آرام ، امن ، بی سر و صدا و به دور از هرگونه تنش و اضطراب  می تواند در درس خواندن فرزندان مؤثر باشد . علاوه بر تسهیلات مادی و فیزیکی که باید در اختیار دانش آموزان قرار بگیرد ، والدین باید شرایط روانی فرزندانشان را در نظر بگیرند و از آوردن فشار به او که حتماً تو باید قبول شوی اگر قبول نشدی ... و از این قبیل تنش ها جداً خودداری کنند چرا که عواقب وخیمی دارد . هر سال بعد از اعلام نتایج کنکور در لابه لای صفحه ی حوادث روزنامه ها می –خوانیم که کنکور اولین قربانی خود را گرفت ... یا خودکشی به خاطر عدم قبولی در کنکور . بنابراین والدین بهتر است به فرزندانشان بگویند که کنکور اولین و آخرین راه زندگی شما نیست و موفق شدن مستلزم تلاش زیاد و چند بار زمین خوردن و بلند شدن است و نباید ناامید شوید. یا اینکه به او بگویید : ما می دانیم که تو تلاش خود را کرده ای و حالا هر نتیجه ای که گرفتی از ارزش و اعتبار تو ذره ای کاسته نخواهد شدو ما امیدواریم شاهد موفّقیّت تو در سایر عرصه های زندگی باشیم . این نوع حمایت ها بر قبول شدن دانش آموز تأثیر فراوانی خواهد گذاشت . در واقع با چنین نگرشی می توان فرزندان را در مقابل نه تنها کنکور بلکه هر شرایط سختی در زندگی بیمه کرد و او را قادر به رفع مشکلات ساخت . طبیعی است که فرد در این شرایط کنکور را ، واقعه ای تهدید کننده ، مهیب و ترسناک ، نخواهند دانست . از سوی دیگر خود دانش آموز هم باید آستین همت را بالا بزند و با توکل بر خداوند بر تلاش و کوشش خود بیفزاید . مطالعه ی کتابهای درسی مقاطع دبیرستان و کتابهای کمک آموزشی کافی است و احتیاجی به شرکت در تمام کلاس های کنکور و تقویتی و... نیست ، اگر خود دانش آموز پشتکاری قوی و عزمی جزم داشته باشد ، مطمئن باشد که با همین امکانات موجود می تواند موفق شود . نباید از این واقعیت غافل شد که اکثر رتبه های اول کنکور در سالهای مختلف  دانش آموزانی از شهرستان ها و روستاهایی بوده اند که از امکانات کلاس های کنکور و ... برخوردار نبوده اند ، ولی به موفّقیّت چشمگیری دست یافته اند . ( برگرفته از اینترنت )   راههای مقابله با اضطراب کنکور روانشناسانی معتقدند اساسی ترین عامل برای موفقیّت در کنکور آرامش در جلسه ی آزمون است میزان بازیابی ویادآوری مطالب آموخته شده رابطه ی مستقیمی با میزان آرامش در جلسه ی آزمون دارد.عوامل متعددی چون سر و صدا نامناسب بودن مکان،خستگی،گرما وسرما،گرسنگی وسیری زیاد و...ممکن است آرامش فرد را به هم بزند ولی مهمترین عامل بر هم زننده آرامش فرد اضطراب آزمون است. اضطراب نوعی خود اشغالی ذهنی که در اثر شکست دادن به توان خود برای پاسخ دادن به سوالات و ترس از عواقب عدم موفقیت در آزمون به فرد دست می دهد در این حالت ذهن فرد به جای تمرکز بر سوالات و یافتن پاسخ به مسائل درونی خود (پیا مدهای ناگوار عدم قبولی در آزمون)مشغول شده، و با این افکار منفی درگیر می شود.اضطراب علاوه عوارض جسمی و تپش قلب را احساس تنگی درقفسه ی سینه،عرق سرد مخصوصاً در کف دست و...باعث در هم ریختن نظام فکر وپراکندگی بیشتر حواس شده و میزان یادآوری مطالب آموخته شده را به شدّت کاهش می دهد. اضطراب چگونه شکل می گردد ؟ روانشناسان شناختی معتقدند عامل ایجاد اضطراب ، عوامل بیرونی وخود آزمون نیست، بدین معنا که امتحان باعث اضطراب فرد نمی شود بلکه عامل ایجاد اضطراب در ذهن فرد قرار دارد. افکاری که مرتب تکرار می شوند ، شاخ وبرگ پیدا می کنند و نهایتاً فرد را دچار پریشانی می کنند ، گفته می شود 80% مشکل اضطراب را ما در ذهن می سازیم ، آبیاری می کنیم و پرورش می دهیم . ما بدین ترتیب که وقتی ما با آزمودن رو به رو می شویم سوال ها و مسائلی که در اطراف ما اتفاق می افتد ( تند تند نوشتن بقیه ی داوطلبان ، خم شدن روی ورقه های آزمون ) از طریق چشم به مغز منتقل می شود . در مرحله دوم ذهن این حالت ومطالب را مورد ارز یابی قرار می دهد  وتعبیر می کند ( آنها همه خوب علامت می زنند و آنها همه را می نویسد و من نمی توانم در کنکور موفق شوم وآبرویم می رود )  بعد از این تغییر احساس ها ظاهر می شود اگر تغییر ها درست وواقعی باشد مشکلی پیش نمی آید ولی اگر تغییرها در ذهن غیر منطقی باشد ( مانند نمونه بالا ) احساس اضطراب به ما دست می دهد به قول مولوی : گر تو خوش باشی به کام دوستان                                   این جهان بماند برایت چون بوستان گر  تو  باشی تنگ دل از طحمه 1                                 تنـگ بـیـنـی چـو دنـیـا را هــمــه پس فشار اضطراب به نحوه تفکر بر می گردد . نکته مهمتر آن است که نحوه تفکر منطقی یا غیر منطقی نیز به زمینه های ذهنی فرد بستگی دارد . گره گشایی اصلی در حال اضطراب مهم خطای فکر است . دراینجا به اختصار به چند نمونه از این خطا ها اشاره می شود ولازم است شما با ارزیا بی ذهنی دقیق به وجود یا عدم وجود این عوامل در اندیشه خود واقف شود . تأثیرات فقهی واضطراب آنها را بشناسید و بعد اصلاح قدم برداید : تفکرهمه یا هیچ :ذهن همیشه باید موفق شوم ، باید همه سو الها را درست پاسخ بدهیم ؟ واگر چند سوال را نتواند درست پاسخ دهد می گوید : ذهن می گوید هیچ یک از سوالات را نمی توانم پاسخ بدهم ؟ 2 .درشت نمایش : حوادث را بدون توجه به تناسب آن بزرگ  نمایی می کند و اگر  در کنکور قبول نشوم آبرویم می رود 3. استد لال احساسی:بدون توجه به منطق و عقل بر اساس احساس تصمیم می گیرد « احساس می کنم کند ذهن هستم پس حتماً کند ذهن هستم » هیچ فکر نمی کند اگر کند ذهن بوده چطور توانسته تا آستانه ی کنکور بیاید ودر سالهای گذشته موفق شده؟ 4.عبارتهای باید دار:«من حتماً باید موفق شوم»«من نباید شکست بخورم» 5.شخصی سازی و سرزنش خود:مسئو لیت اشکا لات را به گردن خود می گیرد و خود را به شدّت سرزنش می کند درحالیکه تلاش خود را کرده و بیش از آن در توانش نبوده ولذا مسئولیتی ندارد. 6.کمال گرایی افراطی:می گوید ارزش من در این است که همه را راضی کنم و اگر آنها از من راضی نشوند من ارزشی ندارم،در کنکور رد می شوم و دیگر ارزشی ندارم.   اضطراب با ما چه می کند؟ اضطراب کم قبل از آزمون و هنگام مطالعه باعث تحریک  بیشتر فرد می شود و اندکی نگرانی نسبت به وضع فرد باعث ایجاد دراو می شود،ولی هنگام آزمون هر چقدرآرامش بالاتر باشد مفیدتر خواهد بود.درحالت آرامش ذهن فرد کاملاً بر سوُ الات آزمون ویافتن پاسخ آنها متمرکز می شود مانند نمونه ی زیر: طرح شماره ی 1: وضعیّت ذهن فردی که با آرامش آزمون می دهد. ولی هنگامی که اضطراب بالاست ذهن فرد بر موضوعات مختلف متمرکز می شود و هر موضوع نگران کننده قسمتی از ذهن فرد را به خود مشغول می کند،به نمونه ی زیر توجّه کنید: طرح شماره ی 2:وضعیّت ذهنی که گرفتار اضطراب است. همانگونه که ملاحظه می شود به طور طبیعی در این حالت ذهن باید در قسمت های مختلف در گیر شود و از 100% خلا قیت ذهن و عمل کرد آن هر موضوع 20% را به خود اختصاص می دهد و عملاً 20% از خلاقیت و توانایی ذهنی درگیر پاسخ به سوُالات می شود و80% ظرفیت و توان این افراد به هدرمی رود.اضطراب ابتدا از یک فکر با مسُله ساده شروع می شود (یکی دو سوُال را نمی تواند جواب بدهد)وبعد پروبال پیدا می کند.من نمی توانم سوُالات را جواب بدهم،همه چیز از یادم رفته،خراب می کنم،در کنکور رد می شوم ، همه خبر دار می شوند،آبرویم میرود،بیچاره می شوم و...و بعد علائم اضطراب خود رانشان می دهد و پراکندگی ذهن به وقوع می پیوندد.   مقابله با اضطراب اصولاً در برخورد با اضطراب برخی تسلیم می شوند و روشهای غیر منطقی دیگری را به کار می گیرند برخی با احساس ناشی از مسئاله مقابله می کنند و می خواهند نگذارند  مضطرب شوند ولی هر چه سعی می کنند از اضطراب جلو گیری کنند وخود را آرام نشان دهند وضع بدتر می شود وگروهی از افراد با علل به وجود آورنده آن رو به رو می شوند اما عملاً به استقبال افکاری می روند که منجر به اضطراب می شوند . گروهی دیگر نیز  ریشه ها را بررسی می کنند  و افکار سالم و منطقی را جـایـگـزیـن آن می کنند . روش سوم  بهترین تکنیک برای مقابله با اضطراب است برای سهولت فهم این تکنیک به مثال زیر توجّه کنید : یک لیوان آب را تصور کنید وقتیکه  به آن نگاه می کنیم آب زلال را مشاهده می کنیم ولی وقتی که آنرا خوب تماشا می کنیم می بینم در کف آن مقداری رسوب کرده وته نشین شده است ، هنگامی که آب را بر می داریم و به هم می زنیم آن رسوب حرکت کرده و تمام آن را کدر کرده رابطه ذهن ما وافکار غیر منطقی که موجب اضطراب می شوند نیز به همین ترتیب ، افکار و تصورات غیر منطقی نیز مانند رسوب ته لیوان جا به جا می شود و ذهن شما در برخورد با آن شرایط آلوده می شود ، رسوباتی مانند این که هیچ کدام از سوالات را نمی توانیم پاسخ به دهیم  الان خراب می کنم ، در کنکور حتماً رد می شوم آبرویم می رود به جریان در می آید و کل ذهن فرد اشغال می کند . راه مقابله با این حالت : اگر بخواهیم آب لیوان را کاملاً زلال کنیم دیگر با به هم زدن آلوده نشود باید عمداً آنرا به هم بز نیم تا مواد زائد بالا بیا ید وآن را صاف کنیم تا آلودگی ها از لیوان خار ج شود . به همین ترتیب شما باید مدتی قبل از آزمون دریک محیط کاملاً  آرام  تصور کنید در جلسهُ آزمون هستید ،  سوالات را تو زیع کرده اند و شما چند سوال را که نگاه می کنید وپاسخ می دهید به یکی دو سوال سخت بر خورده ا ید نگاه می کنید همه در حال نوشتن هستند و یا فکر نگران کننده ای  که به ذهنتان می رسد بد حس می کنید سوال های دیگر را هم خراب می کنید و یا دیگران همه را بلد هستند وشما  بلد نیستید پاسخ بدهید . در کنکور رد می شوید ، آبرو یم می رود . ...سعی کنید بدون هیچ منعی اجازه بدهید موارد منفی که در ذهن شما می رسد ظاهر شوند احساس ناشی از آن را لمس  می کنید (‌اضطراب ) این کار را در روزهای بعد هم انجام دهید و هر بار بعد از شناسایی نقاط منفی این شیوه فکر کردن ، افکار صحیح را جایگزین آن کنید و در مواقع روسوبات و آلودگی ها را از لیوان ذهن خود صاف کنید ، این کار را آنقدر ادامه دهید تا وقتی در موقعیت آزمون قرار می‌گیرید هر وقت سوال را نتوانستید پا سخ دهید با دیگران را در حال نو شتن دیدید ،..دیگر مضطرب نشوید در این حالت به محض اینکه چند سوال را نتوانستید پاسخ بد هید و این  را  امری طبیعی می دانید چون دیگران قطعاً به برخی سوالات نمی توانند پاسخ دهند واینکه راستی چه ارتباطی بین آبروی فرد با کنکور وجود دارد ؟... بهتر است برای انجام این تهرین و ژیوه عملی ابتدا قلم و کاغذی را آماده کنید و آن را از وسط به طور عمودی و به چهار قسمت تقسیم کنید ( مانند جدول )  در قسمت اول تمام افکاری را که به ذهنتان می رسد و شما ار دچار اضطراب می کند لیست کنید ( سعی کنید تمام موارد منفی را بنویسید )  در کنار هر کدام میزان اعتقاد خود را به این افکار از یک تا صد امتیاز دهید . یک کمترین اعتقاد به آن فکر  و 100 بیشترین اعتقاد است . در قسمت دوم نوع خطای فکر را بنویسید  و در قسمت سوم راه حل منطقی آن را ثبت کنید.  اگر چند روز در هر نوبت چند دقیقه وقت برای انجام ترین فوق صرف کنید و این افکار  منفی را به صحنه ی روشن ذهن خود بیاورید ، اضطراب آن را تجربه کنید و با مشخص کردن نوع خطای فکر ، افکار منطقی را جایگزین آن بکنبد . می توانید مطمئن باشید از تأثیرات سوء این افکار منفی در هنگام آزمون در امان باشید و به میزان تلاش گذشته خود شاهد موفّقیّت خود باشید . علاوه بر تکنیک فوق دقت و عمل به موارد زیر نیز می تواند در ایجاد و تداوم آرامش در جلسه ی آزمون مؤثر باشند. 1-                 هیچگاه به کسی قول قبولی حتمی در آزمون را ندهید ، این قول ها شما را در تنگنا قرار می دهد و پرسش آزار دهنده ای در جلسه ی آزمون به شما هجوم می آورند که : اگر قبول نشوم جواب این همه افراد را چی بدهم ، همین عامل به طور خودآگاه یا ناخودآگاه آرامش شما را بر هم می ریزد . دیگران خود شاهد تلاش شما هستند ، اگر اهل منطق باشند قضاوت درستی خواهند کرد و گرنه وعده ی شما و « بایدی » که برای قبولی می گذارید اضطراب را برایتان به دنبال می آورد . 2-                 سعی کنید شب قبل از آزمون راحت بخوابید چرا که بی خوابی و خستگی جسمی و ذهنی نیز عاملی در تشدید اضطراب و به هم زدن آرامش هستند. 3-                 شرایط فیزیکی حضور در جلسه ی کنکور را فراهم کنید ، تعدادی از این شرایط عبارتند از : حضور به موقع در محل آزمون ، آماده کردن مداد ، مداد پاک کن ، مداد تراش ، و استفاده از لباس راحت صرف غذا پر انرژی و کم حجم و... 4-                 باور کنید « الا بذکر الله تطمئن القلوب » . شما عزیزی که تلاش کرده اید ، با توجه به خدای بزرگ و اعتماد به پشتیبانی او کارهایتان را به او واگذار کنید . با نیت الهی و با وضو وارد شدن به آزمون و با این نیت مطمئن باشید خداوند پشتیبان شما خواهد بود . 5-                 قبل از حرکت برای شرکت در آزمون به مدت چند دقیقه تمرین ( ریلکشین ) یا آرامش عضلانی و تنفسی را را بر اساس روش « است » (1987) انجام دهید این روش ساده برای رسیدن به آرامش است که با صرف حدود 5 تا 7 دقیقه به انجام می رسد . بهتر است این تمرین را از روزهای قبل شروع کنید و از آرامشی که از انجام آن به شما دست می دهد ، لذّت ببرید.  در حال نشسته یا دراز کش سعی کنید به طور آهسته ، عمیق و منظم نفس بکشید ، حدود 5 ثانیه نفس را در سینه نگه دارید و به آرامی هوا را بیرون بدهید . سعی کنید با هر تنفسی که می کشید خود را آرام تر احساس کنید  خود را کاملاً رها کنید .. ( حالا این فعّالیّت ها را به ترتیب و به آرامی به سه شماره انجام دهید. در حین حال و با تمرین تنفسی خود را ادامه دهید ) پیشانیتان را شل کنید . همین طور ابروهایتان را ... پلک هایتان را ... آرواره هایتان ... زبان و ناحیه ی گلویتان ... تمامی قسمت های صورت تان را ... گردنتان را ... شانه های تان را ... دست هایتان را ... از قسمت بالای دست تا نوک انگشتانتان را ..همچنان بع تنفس آرام ، عمیق و منظم ادامه دهید . بگذارید احساس آرامیدگی سرتاسر ناحیه شکمتان را فرا بگیرد ... همین طور ناحیه کمر و پشت تان را ... قسمت های پایین بدنتان را شل کنید نشمن گاه ، ران ، زانو ، ساق ، کف پا و سرتاسر پا تا نوک انگشت تان را... به طور آرام و منظم نفس بکشید ... و توجه کنید که با هر نفسی که می کشید به آرامش بیشتری می رسید. نفس عمیقی بکشید و 5 ثانیه نگهدارید و به آرامی بیرون بدهید ... به آرامی ... توجه کنید که دارید هر چه بیشتر آرام و سبک بال می شوید. 6-                 می توانید این کار را بعد از چند بار تمرین به طور خودکار انجام دهید و از آرامش حاصل آن لذّت ببرید .   چند راهکار برای کاهش اضطراب 1-                 ورزش کنید و سعی داشته باشید که طی انجام تمرینات منظم ورزشی ، خود را رها کنید ، نفس های عمیق و آرام سازی عضلانی ، فریاد کشیدن در کوه و دشت و بی مهابا دویدن ، بسیاری از بازداری های شما را رفع خواهد کرد. 2-                 در خلوت خود موقعیت های اضطراب آور را تصور کنید و در کلام و رفتار خود به دنبال پاسخ های مناسب بگردید. به عبارتی از خود بپرسید که چه کار می کردم بهتر بود ، چه می گفتم بهتر بود « پس از یافتن پاسخ مناسب تمرین کنید » بر آن پاسخ کلامی یا رفتاری مسلط شوید تا بتوانید در موقعیت های مشابه آینده از آن استفاده کنید. 3-                 به خاطر داشته باشید کلماتی را که بار اضطرابی دارند مثل : « هیچ وقت ، همشسه ، هرگز ، زود ، سریع ، باید ، حتماً و ...» از گنجینه ی لغات خود حذف کنید و جای آن را با کلماتی متعادل و آرام بخشی مثل : « بعضی اوقات ، با حوصله ، آرام ، بهتر است و ... » جایگزین کنید. 4-                 در هنگام صحبت ، از عجله و اجبار در ارائه ی پلسخ سریع و واکنش شتابزده بپرهیزید .( برای پاسخ دادن هیچ وقت دیر نیست ) اول دانش و اطلاعلات مربوط به موضوع را در ذهن خود حاضر کنید تا بر موضوع متمرکز شوید ، سپس از گنجینه ی لغات ذهنی سنجیده ترین پاسخ ها را بر گزینید ، با مطالعه و خلق آثار هنری – گنجینه ی لغات خود را گسترش دهید و به عاطفی بپردازید. 5-                 سعی کنید با افراد آرام و خونسرد معاشرت کنید  ، و نکات ظریف رفتاری سازگار با خود را از آنها یاد بگیرید . 6-                 موقعیت هایی را که در آن با مشکل اضطراب کمی روبه رو بوده اید و یا اصلاً مشکل نداشته اید به خاطر آورید و ضمن مرور آنها خود را تشویق نمایید تا احساس موفّقیّت را در خود زنده و تقویت کنید           بخش دوم : سوابق مطا لعاتی پروژه (پیشینه داخل کشوری و خارج کشوری) پیشینه ی داخل کشور  خانم بیان شکرالهی در تحقیق خود که بر بررسی عوامل مؤثر در اضطراب امتحان و شیوه های مقابله با آن از دیدگاه دانش آموزان راهنمایی شهرستان ؟؟ می پردازد ، فرضیه های زیر را عنوان نموده است. فرضیه ی 1 – بین سختگیری بیش از حد خانواده در مورد نمرات امتحانی  و اضطراب دانش آموزان رابطه وجود دارد. که فرضیه ی اول ایشان تأیید نشده است . فرضیه ی 2 – بین میزران اضطراب و نمرات دانش آموزان رابطه وجو دارد . که این فرضیه نیز تأیید نشده است . فرضیه ی 3 – بین تصویر ذهنی فرد دانش آموز از خود و میزان اضطراب رابطه وجود دارد که  این فرضیه نیز رد شده است. فرضیه ی 4 – بین میزان تسلط بر موضوع درسی و اضطراب رابطه وجود دارد که فرضیه ی ایشان رد شده است . فرضیه ی 5 – بین جو حاکم بر جلسات امتحانی و میزان اضطراب دانش آموز رابطه وجود دارد که این  نیز تأیید نشده است. ó یافته های تحقیقی « دو دانگه » نشان می دهد که بین اضطراب و پیشرفت تحصیلی رابطه ی معنا داری نبوده است .             (1357) ó سهرابی هم رابطه معکوس بین اضطراب و پیشرفت تحصلی را تأیید کرده است .(1372) ó عباس آبادی در بررسی مقایسه بین سطح اضطراب و پیشرفت تحصیلی به این نتیجه رسیده است که رابطه  معنا دار و معکوس بین سطح اضطراب و میزان پیشرفت تحصیلی وجو دارد و همچنین به تکنیک دانش آموزان به دو گروه قوی و ضعیف بر اساس معدل درس به این نتیجه رسیده که میزان اضطراب دانش آموزان قوی کمتر از دانش آموزان ضعیف و در هر گروه سطح اضطراب آشکار بیشتر از اضطراب پنهان است. ó  « نجمه » در تحقیق خود یادآور می شود که میزان یادگیری و یادآوری دانش آموزان پسر ، کم اضطراب بیشتر از دانش آموزان پسر ، پر اضطراب است.(1372) ó  میثاقی به این نتیجه رسیده است که بین موقعیت تحصیلی دانش آموزان و میزان اضطراب رابطه ی منفی وجود دارد. (1374) ó عباسی در تحقیق خود بنام ساخت و اعتباریابی ، پرسشنامه اضطراب و بررسی آن را با اضطراب عمومی و عزت نفس ، عملکرد تحصیلی به این نکته اشاره کرد که بین میزان اضطراب عمومی و اضطراب امتحانی همبستگی معنا دار و بین اضطراب عمومی و عملکرد تحصیلی رابطه ی منفی وجو دارد. (1375) ó رنجبر زاده در تحقیق خود تحت عنوان مؤثر در ایجاد اضطراب و میزان شیوع آن در بین دانش آموزان دبیرستانهای شهر همدان نتایج زیر را گزارش داده است .  80% جمعیت مورد مطالعه دارای درجاتی از اضطراب بوده اند به عبارتی 5/19 درصد فاقد اضطراب ، 90/54 درصد اضطراب خفیف و 18/4 اضطراب متوسط و 2/7 درصد اضطراب شدید داشته اند. (1377) ó یافته های تحقیق ضعیفی به این نکته اشاره دارد که بین جنسیت و اضطراب رابطه بطور کلی اضطراب دختران بیش از پسران است و میزان اضطراب دانش آموزان مناطق بالای شهر کمتر از مناطق پایین شهر بوده است .(1379) ó رجبی در تحقیق خود به نام بررسی اضطراب دانش آموزان دوره متوسطه و پیش دانشگاهی به نتایج زیر رسیده است . 9/36%  آزمودنیها اضطراب کمی ،متوسط ،شدید داشته اند بین پیشرفت تحصیلی و میزان اضطراب رابطه منفی و اضطراب کلی اضطراب دانش آموزان دختر شیراز از پسران بوده است همچنین بین نگرانی های شغلی و تحصیلی فقر تحصیلی با میزان اضطراب  رابطه معنا داری است .(1379)   پیشینه ی خارج کشور  óساراسون وال ، میان اضطراب و هوش همبستگی هنجاری را گزارش کردند. (1؟؟0) ó کستندار و همکاران در بررسی عملکردشان بسیار مظطرب و کم اضطراب سال پنجم دبستان به این نتیجه رسیدند که دانش آموزانی که دارای اضطراب زیاد بودند عملکردشان در مطالب آسان خوب بود اما آنانکه اضطراب کمتری داشته در مطالب دشوار عملکرد بهتری ابراز داشتند . ó برونی وال که رابطه بین اضطراب و عملکرد تحصیلی را بررسی می کند خاطر نشان می سازد که شاگردانی که از شکست می ترسند در موقعیت های نا آشنا ، شدید زا و یا در مواقعی که لازم است سرعت بیشتری داشته باشند در وضعی نامناسب قرار می گیرند و به آسانی به اوضاع مسلط نمی شوند و رقابت نیز در بهبود آنها تأثیری ندارد. (1969)   ó یافته های ویباس دلالت بر این مطلب دارد که اضطراب می تواند به چگونگی پردازش اطلاعات و بازیافت اطلاعات پردازش شده تأثیر بگذارد (1971) ó  حالت اضطراب واقعاً ترکیب پیچیده ای از هیجانات که شامل یک عنصر خود ارزشیابی علاوه بر نگرانی و هراسی که خود ارزشیابی ایجاد می کند ، است .(ایزارد)(1972) ó  دانش آموزان پر اضطراب در انجام تکالیف به خوبی دانش آموزان کم اضطراب عمل نمی کنند با مرور پیشینه تحقیقات انجام شده در ارتباط با اضطراب دانش آموزان با این نتیجه رسیده اند که اضطراب بر سطح یادگیری مؤثر است . ( ویباس )(1979) ó شواهد زیادی بیانگر تأثیر زیان آور سطوح بالای اضطراب امتحان بر روی پردازش اطّلاعات و عملکرد می باشد . ( ساراسون)(1980) ó بک وامری ، بر اساس جلسات درمانی با بیماران مبتلا به اختلالات اضطرابی به این نتیجه رسیدند. به این خاطر که بیماران قسمت عمده ای از ظرفیت شناختی اش را صرف وارسی محرکهای تهدید کننده می نماید پرداختن به سایر محرک ها در او شدیداً کاهش می یابد . (1985) ó راهنمایی هایی اطمینان بخش / سرمشق دهی و آموزش کلام بخشی غالباً دارای اثرات سودمندی بر روی عملکرد افراد مبتلا به اضطراب هستند ( ساراسون )                                                                                   فرد مضطرب ارتباطات اجتماعی / آزادی و هویت خود را به شدت در خطر می بیند (بک)(19؟؟) حدود 50 سال پیش در ایالات متحده گروهی که غیر عادی مورد توجه قرار گرفتند و از مدرسه هراس داشته و آن را ترک می کردند ، پزشکان و محققان به این نتیجه رسیدند که نوعی آشفتگی عاطفی وجود دارد که با اضطراب همراه است و مدتی بعد در اثر انتقادی که از سوی جامعه بر مادران وارد آمد آنها درمانده و تعقیر شدند. بخش سوم: جمع بندی از تحقیقات انجام شده نتیجه گیری از پیشینه پروژه : اضطراب یک حالت تحریکی است که دارای دو جنبه است ، جنبه شناختی و جنبه فیزیولوژیکی . جنبه فیزیولوژیکی شامل تغییراتی در کار کردهایی همچون ضربان قلب، شدت نفس است که این تغییرات از نظر ماهیت و ترکیبات و مقدارشان از فردی به فرد دیگر است . جنبه شناختی اضطراب ، یک احساس عدم آرامش و مبهم از یک تهدید  قریب الوقوع است بسته به شدت آن ، اضطراب می تواند در عملکرد فرد نقش بازدارنده و یا تسریع کننده داشته باشد.(الن راس/ ترجمه: جمالفر صفحه269) یکی از اولین تلاشهای علمی برای تسریع فرایند بیماریهای وابسته به اضطراب بوسیله پزشک دانشمند hanssely بعمل آمده است او در سال 1946 برای فردی که در مقابل حالتهای اضطراب آور قرار می گیرد، سه مرحله قائل است. 1-واکنش در مقابل خطر که در طول آن مکا نیسم مقاومت شخص فعال می گردد. 2-مقاومت مرحله ای است که حالت انطباق / امیدواری به حالت خویش بر میگردد . 3- فرسایش یا عجز ، وقتی است که مکانیسم های انطباقی فرد فرو می ریزد.(کاری کوپر / ترجمه دکتر ماشاءا...مدیعی/ 1370)       فصل سوم روش‌شناسي « متدولوژی تحقیق » رئوس مطالب 1-روش تحقیق و نوع آن 2-جامعه آماری 3- جامعه نمونه آماری 4-حجم نمونه و بر آوردهای آن 5-اطّلاعات مورد نیاز 6- ابزار جمع آوری اطلاعات 7- شرح مراحل اجرا 8- محدودیتهای اجرای 9- روشهای تجزیه و تحلیل آماری پژوهش   - روش انجام تحقیق و نوع آن: روش تحقیق در این پژوهش ،همانند بیشتر پژوهشی علوم تربیتی،تحقیقی توصیفی بوده که در صدد بررسی عوامل مؤثر د رافزایش اضطراب شرکت کنندگان آزمون سراسری سال ؟؟ بین دختران پیش دانشگاهی شهرستان ؟؟ و راهای کاهش آن بوده است .   - جامعه آماری : جامعه آماری این پروژه کلیه دانش آموزان دختر پیش دانشگاهی شهرستان ؟؟ می باشند که شامل 178 دانش آموز پیش دانشگاهی می باشد که از این 178 نفرکه در سه رشته ریاضی فیزیک،علوم تجربی و علوم انسانی مشغول به تحصیل هستند آمار گیری به عمل آمده است. که 12 نفر آنها ریاضی فیزیک،61 نفر دانش آموز رشته علوم تجربی و 105 نفر آنها مشغول به تحصیل در رشته علوم انسانی هستند .   - جامعه نمونه آماری : جامعه نمونه دانش آموزان 50 نفر می باشند که به صورت مختلط از هر سه رشته تحصیلی انتخاب شده اند. حجم نمونه و بر آورد آن حجم نمونه 50 نفر دانش آموز می باشند و بدین صورت انتخاب شده اند که تقریبا یک سوم و به عبارتی 33%مورد آمارگیری قرار گرفته اند و انتخاب آنها به صورت تصاف ساده بوده و هر یک از اعضاء جامعه آماری شانس یکسان و مساوی را جهت دارا بودن عضوی از اعضاءنمونه را داشتند و انتخاب یک عضو به هیچ وجه در انتخاب دیگر اعضاء تاثیری نداشته است .     اطلاعات مورد نیاز تحقیق : در این پروژه ویژگیهای شخصیتی دانش آموزان سطح تبلیغات آموزشگاهها ، نحوه ی اجرای کنکور و مقررات مربوط به آن ، عوامل مربوط به آن ، عوامل خانوادگی و سطح فرهنگ جامعه دانش آموزان مورد توجه قرار گرفته شده است . همینطور متغیرهای دیگری همچون ، سال تولد، پایه تحصیلی ، رشته ی تحصیلی، تحصیلات پدر و مادر، شغل پدرو مادر و تعداد افراد خانواده مورد بررسی قرار گرفته شده اند .    ابزار جمع آوری اطّلاعات و تشریح آن : ابزار مورد استفاده برای گردآوری اطّلاعات پریشانه محقق ساخته بود که با تأثیر و تأیید نظر استاد راهنما در 25 سؤال بسته پاسخ تهیه و تنظیم شده است و شامل دو برگ که یک صفحه ی آن ، جمعیت شناختی و راهنمای پرسشنامه و صفحه ی دیگر مربوط به سؤالات اختصاصی می باشد . این پرسشنامه که براساس مقیاس سنجش نظر سنجی پنج گانه لیکرت بوده و شامل موارد ( خیلی زیاد ، زیاد ، متوسط ، کم ، و اصلا ) می باشد.   شرح مراحل اجرا : در ابتدا پس از گزفتن معرفی نامه استاد و امضا کردن سرپرست دانشگاه و ثبت و شماره کردن آن توسط دبیرخانه ، معرفی نامه به اداره آموزش و پرورش شهرستان ؟؟ داده شد . پس از آن به دلیل بدلیل نداشتن قرارداد دانشگاه ؟؟  با اداره آموزش و پرورش ؟؟ ، بنده به همراهی چند نفر دانشجوی دیگر راهی ؟؟ ( مرکز استان آذربایجان غربی ) شدیم و در آنجا پس از امضا و تأیید به ؟؟ برگشته و معرفی نامه را تقدیم اداره نمودیم ، اداره آموزش و پرورش نیز با مشاهده معرفی نامه ، ما را به اداره مربوطه ارجاع داد  . معرفی نامه ای که من برای اجرای پرسشنامه در مدرسه پیش دانشگاهی داشتم را گرفته و پس از گرفتن به مرکز پیش دانشگاهی رفته و در آنجا پس از هماهنگی و همکاری مدیر و معاون و همینطور یا کمک های بی شائبه ی مشاور مدرسه به کلاس ها رفته و پرسشنامه در بین دانش آموزان پخش شده . که از 50 پرسشنامه ی موجود 12 پرسشنامه را به دانش آموزان رشته ی ریاضی ، 21 پرسشنامه به دانش آموزان رشته ی تجربی و 17 پرسشنامه باقیمانده را به دانش آموزان رشته علوم انسانی داده و پس از پرسشنامه کردن سؤالات توسط دانش آموزان هر 50 پرسشنامه به بنده تحویل داده شد .   محدودیت های اجرایی: تنها محدودیت اجرایی بنده در اجرای این پرسشنامه نبود قرارداد بین دانشگاه ؟؟  و اداره آموزش و پرورش شهرستان ؟؟ بود که من و دیگر دانشجویان مجبور شدیم برای انجام کارمان به ؟؟ رفته که مسلماً کاری وقت گیر ، زمانبر و همچنین پر هزینه بود .   روش های تجزیه و تحلیل آمار پژوهش : روش تجزیه و تحلیل آماری در این پروژه استفاده از هر دو روش آمار توصیفی و استنباطی بوده که در آمار توصیفی ، به ترسیم جداول وگرفتن درصد و فراوانی هر یک از سؤالات پرسشنامه پرداخته شده و در روش آمار استنباطی هم از روش خی  دو   (مجذور کا)استفاده شده است.   فرمول مجذور کا:                     منظور از( o)در این جا نمونه مشاهده شده و منظور از (E)نمونه مورد انتظار است .   جمع بندی یافته هاو نتیجه گیری کلی *** فرضیه یک: تحلیل توصیفی: بر اساس تجزیه و تحلیل بدست آمده66/64% افراد موافق ،18% افراد متوسط و32/17%افراد مخالف با فرضیه یک می باشند . تحلیل استنباطی: چون خی دوی نمونه ما بزرگتر از خی دوی جدول بود ، فرضیه ما تایید گردید ، پس نتیجه می گیریم که بین عوامل خانوادگی دختران و میزان اضطراب  دانش آموزان رابطه وجود دارد.   فرضیه دوم: تحلیل توصیفی: بر اساس تجزیه و تحلیل بدست آمده ، 86% افراد موافق با این فرضیه ، 6/11 % افراد متوسط و 4/2 % افراد مخالف بوده اند . تحلیل استنباطی : چون خی دوی نمونه ما بزرگتر از خی دوی جدول بود ، فرضیه ما تایید گردید ، پس نتیجه می گیریم بین ویژگیهای شخصیتی اضطراب دانش آموزان و میزان اضطراب آنها رابطه وجود دارد.   فرضیه سوم : تحلیل توصیفی : بر اساس تجزیه تحلیل انجام شده 26% افراد موافق، 5/34 % افراد متوسط و 5/39% افراد مخالف با این فرضیه هستند . تحلیل استنباطی : چون خی دوی نمونه ما کوچکتر از خی دوی جدول بود فرضیه ما رد می گردد.پس نتیجه می گیریم که بین سطح تبلیغات آموزشگاهها و اضطراب  دانش آموزان رابطه ای وجود ندارد. فرضیه چهارم: تحلیل توصیفی : بر اساس تجزیه و تحلیل انجام شده، 48% افراد موافق ، 4/22 % افراد متوسط و 6/29% افراد مخالف با این فرضیه می باشند. تحلیل استنباطی : چون خی دوی نمونه ما کوچکتر از خی دوی جدول بود، فرضیه ما رد شد پس نتیجه می گیریم که بین نحوه ی اجرای کنکور و مقررات مربوط به آن و اضطراب دانش آموزان رابطه ای وجود ندارد.   فرضیه پنجم : تحلیل توصیفی: در این فرضیه،4/64%افراد موافق ،2/32%افراد متوسط و4/12%افرادمخالف با فرضیه می با شند. تحلیل استنباطی: در این فرضیه چون خی دوی نمونه بزرگتراز خی دو ی جدول بود،فرضیه ما تاییدگردید،پس نتیجه می گیریم که بین سطح فرهنگ خانواده و میزان اضطراب د انش آموزان رابطه وجود دارد.   پیشنهادات -***پیشنهادات کاربردی پیشنهادبه دانش آموزان: 1-زیاد به نتیجه کنکور فکر نکنند. 2-بدانند که دانشگاه آخرین هدف نیست. 3- بر روی مطالب تمرکز داشته باشند. 4-اعتماد به نفس قوی داشته باشند. 5- بدانند موفقیت نتیجه تلاش و کوشش است. 6-ما بین درس خواندن، زمانی را برای استراحت در نظر بگیرند.   -پیشنهاد به والدین  دانش آموزان 1-در حد ممکن در خانه وسائل آرامش و راحتی فرزندانشان را فراهم کنند. 2-تا می توانند فرزندان خود را دلگرم کنند و با انتظارات بی جا آنها را مضطرب نکنند. 3-رژیم مناسبی را برای فرزندان خود در نظر بگیرند.   -*** پیشنهادات پژوهشی: 1- به دانشجویان عزیز پیشنهاد می کنم که تحقیقاتی در مراحل گسترده تر انجام دهند. 2- برای هر یک از فرضیه های این تحقیق، پژوهشی جداگانه انجام گیرد.   منابع و ماخذ 1- فیش بین،جان-(سال نشر 1381)-حملات اضطراب-گروه کارشناسان-کردستان-معاونت امور فرهنگی و پیشگیری سازمان بهزیستی 2- فصلنامه بهداشت روان-(سال نشر 1382)-شماره 2 3- گلد برگ،ریچارد-(سال نشر1371)-(مترجم:نصرت الله پور افکاری)-انتشارات آزاده 4- لوگان،آندره-(سال نشر1372)-نگرانی و اضطراب-(مترجم محمد رضا رضوی)شهر آستان قدس رضوی 5- ماهنامه پرورشی  وزارت آموزش و پرورش (سال نشر1384)-شماره 9 6- ماهنامه موفقیت اجتماعی-علمی-خانوادگی (سال نشر1381) 7- مجله علوم روانشناختی-(سال نشر1383) شماره11 8- سایتهای اینترنتی زیر http/www.tebyan.net http/www.ravanyar.com http/www.javadnewspaper.com   پرسشنامه 1- تا چه اندازه سطح سواد والدین را در اضطراب کنکوری دانش آموز مؤثر می دانید؟ 2-تا چه اندازه انتظاراتی که والدین از فرزندانشان دارند در افزایش اضطراب دانش آموزان  مؤثر است ؟ 3- تا چه اندازه وجود امکانات رفاهی و اقتصادی خانواده در کاهش اضطراب دانش آموزان موثر است؟ 4 – تا چه اندازه محیط آرام بی دغدغه زندگی خانوادگی در کاهش اضطراب دانش آموزان موثر است؟ 5- تا چه اندازه اصرار والدین در قبولی در یک رشته خاص در ایجاد اضطراب کنکور دانش آموزان مؤثر است؟ 6- تا چه اندازه عدم مشارکت والدین در کلاس های مشاوره در کاهش اضطراب دانش آموزان مؤثر است ؟ 7- تا چه اندازه ترس و واهمه از عدم قبولی در کنکور در افزایش اضطراب دانش آموزان مؤثر 8-تا چه اندازه وجود اعتماد به نفس در کاهش اضطراب دانش آموزان مؤثر است؟ 9-تا چه اندازه آرامش و خونسردی دانش آموز در کاهش اضطراب دانش آموز مؤثر است؟ 10-تا چه اندازه اضطراب و نگرانی در افزایش اضطراب دانش آموزان مؤثر است؟ 11-تا چه اندازه تمرکز داشتن به سوالات امتحانی کنکور در کاهش اضطراب مؤثر است؟ 12 – تا چه اندازه دیدن کلاس های تبلیغ آموزشی کلاس کنکور در افزایش اضطراب دانش آموزان مؤثر است ؟ 13 – تا چه حد عملکرد بالای رسانه ها در تبلیغ کلاس های کنکور در کاهش اضطراب دانش آموزان موثر است 14- تا چه اندازه شکل ارائه تبلیغات در افزایش اضطراب دانش آموزان مؤثر است ؟ 15 -  تا چه اندازه تبلیغات معلّمان برای کلاس های کنکور در اضطراب دانش آموزان مؤثر است ؟ 16- تا چه اندازه مقررات خشک و جدی جلسه ی کنکور در اضطراب دانش آموزان مؤثر است ؟ 17- تا چه اندازه اضطراب سایر شرکت کنندگان در اضطراب دانش آموزان مؤثر است ؟ 18 – تا چه اندازه مکان برگزاری جلسه ی آزمون در اضطراب دانش آموزان مؤثر است ؟ 19 – تا چه اندازه عملکرد مراقبان جلسه ی کنکور در اضطراب دانش آموزان مؤثر است ؟ 20 – تا چه اندازه همراهی کردن والدین یا بزرگترها در کاهش اضطراب دانش آموزان مؤثر است ؟ 21 – تا چه اندازه اضطراب والدین یا بزرگترها در اضطراب دانش آموزان مؤثر است 22- تا چه اندازه عملکرد والدین دانش آموز در صورت عدم قبولی دانش آموز در کنکور در اضطراب دانش آموزان مؤثر است ؟ 23- تا چه اندازه الگوهای تربیتی خانواده ( والدین ) اضطراب دانش آموزان مؤثر است ؟ 24- تا چه اندازه عدم تفاهم والدین با همدیگر در اضطراب دانش آموزان مؤثر است ؟ 25- تا چه اندازه سطح بالای تحصیلات والدین در کاهش اضطراب دانش آموزان مؤثر است ؟   فرضیه 1- بین عوامل خانوداگی دختران و میزان اضطراب دانش آموزان رابطه معناداری وجود دارد.( سوال1تا6 ) فرضیه 2- بین ویژگیهای دانش آموزان و میزان اضطراب رابطه معنا داری وجود دارد.( سوال 7 تا11 ) فرضیه 3- بین سطح تبلیغات آموزشگاهها و اضطراب دانش آموزان رابطه  معنا داری وجود دارد(سوال 12 تا 15 ) فرضیه 4 – بین نحوه اجرا کنکورومقررات مربوط به آن واضطراب دانش آموزان رابطه معناداری وجود دارد (سوال 16 تا 20 ) فرضیه 5 – بین سطح فرهنگ خانواده و میزان اضطراب دانش آموزان رابطه معنا داری وجود دارد.( سوال 21 تا 25 )   [1]. Ishtain 1 yasspers 2 andereh   loogan -asleetr   and   sheldez1 1  طحمه : چشم