عوامل شهوت رانی و جستجوی راهکارهای عملی جلوگیری از آن

 

 

چکیده

شهوت رانی به میل افراطی انسان به آنچه که هوس دارد انجام دهد یا به دست آورد اطلاق می شود. دراین تحقیق سعی بر آن شده تا ابتدا مسئله شهوت رانی و جوانب آن بیان شود. سپس اهمیت و ضرورت چرایی و چگونگی این بررسی مطرح گردیده و در ادامه به بررسی عوامل و عواقب انواع شهوت رانی از جمله شهوت به قتل، شهوت به دنیادوستی، شهوت به انحراف اطفال، شهوت رانی و انحراف زنای با محارم، شهوت رانی و انحراف تمایل جنسی به حیوانات، شهوت رانی نسبت به اجساد و مردگان پرداخته شده است. راهکارهایی عملی در راستای کاهش و کنترل شهوت رانی در همه انواع آن ارائه گردید که از آن جمله پرهیز از فکر و ترسیم صحنه‏هاى محرک در ذهن و خیال، دورى از نگاه‏هاى مسموم و مناظر تحریک‏آمیز، گوش ندادن به آوازها و موسیقى‏هاى تحریک‏کننده و مبتذل، عدم معاشرت با دوستان ناباب، اعتدال در خوردن و به ویژه تلاوت قرآن می باشد.

کلیدواژه: انواع شهوت رانی، عوامل و عواقب شهوت رانی، اعتدال، تلاوت قرآن

 

1-مقدمه و بیان مسئله

همانگونه که جسم آدمی مبتلا به بیماری‏های‏ مختلفی می‏شود و ضرورت دارد تا برای آن به‏ تدبیر و چاره‏اندیشی پرداخت.برای روح آدمی‏ نیز بیماری‏هایی وجود دارد که هرگاه از آن‏ آگاهی نیابیم و به درمانش اهتمام نورزیم، جان را زنگار آلودگی‏ها فرا می‏گیرد و انسان در ورطه تباهی خواهد افتاد.

 امیر المؤمنین علی(ع)می‏فرماید: ...

برای تهیه فایل کامل این مطلب، لطفا اینجا را کلیک فرمایید. موفق باشید.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

هیچ درد و بیماری‏ای مثل درد و بیماری جان نیست.مطابق آیات و روایات، یکی از مهمترین‏ بیماری‏هایی که جان آدمی را می‏آزارد و فرسوده می‏کند، شهوت است. شهوات و امیال نفسانی، مطلق اشتهاهایی‏ کاذب را شامل می‏شود. و رسول گرامی اسلام‏ می‏فرماید الشهوة دا و عصیانها دواء و امیر المؤمنین(ع)می‏فرماید: قرین الشهوة مریض النفّس معلول العقل یعنی کسی که شهوتران است،جانش بیمار و عقلش نیز بیمار و علیل است.در روایات متعددی از معصومین(ع)تأکید شده است:آنانی که اسیر شهوت هستند آزادی‏ خویش را از دست داده‏اند.و چون شهوت انسان‏ را به اسارت خویش درآورد،لا جرم او را ذلیل‏ می‏سازد. ازین رو امیر المؤمنین(ع)می‏فرماید:"افضل الناس‏ من احیا عقله و امات شهوته."یعنی بهترین مردم کسانی هستند که عقل‏ خود را زنده کردند و شهوات را از بین بردند.تا هنگامی که شهوات بر آدمی امیر باشد، انسان در دستان وی اسیر است. هم ازاین‏رو است که از وجود مقدس امام علی(ع)نقل شده‏ است که می‏فرماید:"عبد الشهوة اذل من‏ عبد الرّق.یعنی اسارت شهوت بدترین نوع‏ اسارت است.(ابراهیمیان، 1376: 101)

 

منظور نظر از شهوت رانی در این تحقیق همان لجام گسیختگی افراطی در بیشتر زمینه های زندگی بشری است از جمله شهوت رانی جنسی، شهوت رانی دنیادوستی و غیره که سعی می شود این مسئله از دیدگاه آیات قرآن، روایات معصومین و نظر محققان مورد بررسی قرار گیرد.

 

2- اهمیت و ضرورت تحقیق

«صورت زیبا و سیرت زشت-چشمان جذاب و ناپاک اغلب دختران‏ جوان بی‏عفت حس عجیبی در روحیه جوانان فاسد الاخلاق و بی‏ادب‏ ظاهر میسازد و غریزه جوانی پیوسته آنرا تحریک نموده فکرشان دائما بطرف آنها متوجه میشود.خیالات عجیب و غریبی میکنند و در عالم خیال‏ زمانی و خود را بآنان هم آغوش میبنند. پری چهرگان رذیل و زشت‏ سیرت گاهی با گردش سر، آنها را از خود میرنجانند مبدا و منشا شهوت و بالاخره خیال شهوترانی که یگانه مفسد اخلاقی و بر انداختن نسل و بسا جنایت کاری است تنها از معاشرت دختران و پسران‏ فاسد الاخلاق و مجرد سرچشمه میگیرد اگر آن دخترک زیبا و بی‏عصمت‏ در عبور از خیابان باطراف خود با ولع نظر نیندازد و با دو چشم پر مکر و حیله خود بر قلب جوان تیره بخت نزند و با روش ننگین و پر وسوسه‏ خود او را مجذوب و فریفته خود نکند گذشته از اینکه بیچاره جوان مجرد را بدین خیال وادار نموده و هرگز عواقب وخیمی را برای خود و او آماده نخواهد ساخت.» (فتورچی، 1324: 4)

این متن فوق، نقل قولی بود از زبان یکی از مجله های معروف سال های 1320 که در آن زمان نیز مسئله شهوت رانی، مورد توجه نویسندگان و منتقدان و مبلغان بوده و بر اثرات منفی و مخرب آن در جامعه به ویژه جوانان اشاره شده است و در پی بکارگیری راهکارهای عملی جلوگیری از آن بوده اند.

شهوت رانی می تواند در تمامی ابعاد زندگی فردی و جمعی انسان روی دهد و بر کار سایر قسمت های بدن و حتی عملکرد روح و تعادل روان نیز تاثیرگذار باشد و آن را مخل و تخریب و معطل نماید. از این رو شناخت شهوت رانی و انواع آن، بررسی علل و عوامل شکل گیری آن و همچنین بیان راهکارهای عملی پیشگیرانه، به ویژه در جامعه اسلامی و برای نوجوانان و جوانان، بسیار حائز اهمیت است و می طلبد که تحقیقات مختلف و فراوانی بر بررسی جوانب مختلف آن و اثرات شومش بر جامعه و فرد بپردازند تا در سایه لطف خداوند و راهکارهای این تحقیقات، جامعه به سمت اعتدال و فروکش کردن شهوت رانی ها پیش برود.

 

3- اهداف و سوالات تحقیق

این تحقیق در نظر داردتا با حول و قوه الهی، ضمن مطالعه و بکارگیری برداشت های خود، به این سوالات زیر، در حدتوان و وسع خود، پاسخ مناسب دهد و به این اهداف برسد.

- شهوت رانی چیست و انواع آن کدامند:

- عوامل موثر بر شهوت رانی در زمینه های مختلف چیستند؟

- شهوت رانی چه اثراتی بر فرد و جامعه دارد؟

- راهکارهای عملی جلوگیری از شهوت رانی در جامعه چیست؟

 

4- انواع شهوت رانی و عوامل و عواقب آن

بمیرید بمیرید از این نفس بمیرید...که این نفس چوبند است و شما اسیرید

یکی تیشه بگیرید پی حفره زندان‏...چون زندان بشکنید همه شاه و امیرید

امام صادق(ع)می‏فرماید:"من غلب علیه‏ غضبه و شهوته فهو فی حیّز البهائمیعنی هرچه شهوات و غضب بر انسان غالبترباشد.فاصله انسان از انسانیت وی بیشتر و به همان‏ اندازه به حیوانیت نزدیک‏تر می‏شود.چنانکه‏ مثلا آنانی را که به دنبال پستی و مقام و جاه،تن به‏ هر ذلتی می‏دهند و به پستی و فرومایگی در می‏غلتند دیگر نمی‏توان انسان نامید.نعمتهای دنیایی برای این گروه از مردم‏ زینتی است که شیطان برای آنها قرار می‏دهد.اما گروهی دیگر از مردم، نعمتهای‏ دنیایی را نه به عنوان هدف،بلکه به منزله وسیله قرب به حق درمی‏نگرند.برای این گروه از مردم،نعمتهای دنیوی وسیله‏ای برای کمال است‏ و از این متاع دنیایی برای آنان زینتی است که از سوی خداوند اعطا می‏شود. (ابراهیمیان، 1376: 102)

 

4-1- شهوت قتل

«چندی پیش مرد متاهل جوانی که صاحب دو فرزند نیز بود بجرم ارتکاب زنای بعنف و کشتن زنی‏ دانشگاهی بازداشت گردید.جسد مقتوله که از فارغ التحصیلان دانشگاه بود در یکی از اطاقهای‏ قسمت تحتانی ضلع شرقی ساختمان دانشگاه پیدا شد.از قرائن برمیآمد که قاتل با زور و عنف به او تجاوز کرده است.با آنکه 37 ضربه کاری کارد باو وارد ساخته معهذا سعی داشته او را با دو دست نیز خفه‏ کند.قاتل که جوان متوسط القامه و زیبائی بوده‏ درحالیکه کارد قصابی در دست داشته وارد آپارتمان‏ بانو...میگردد و در برابر دیدگان وحشت‏ زده و از حدقه بیرون آمده طفل سه ساله مقتوله‏ با عنف باو تجاوز میکند و بعد او را با کاردی که‏ در دست داشته قطعه‏قطعه میکند.قاتل در زندان موقت اعتراف میکند که‏ عبور این زن زیبا و خوش‏اندام از برابر او در خیابان احساساتش را سخت تحریک نموده و انگیزه‏ قتل را در او برانگیخته است،وکیل مدافع تسخیری‏ قاتل معتقد است که موکل او بیمار است و باید با او همچون بیماران رفتار شود ولی بازپرس مدعی است‏ که این شخص«سادیک»است و میل شدیدی‏ بآزار زنها دارد، چنانکه بهنگام غلبه چنین‏ احساساتی تبدیل بفرد دیوانه‏ای میشود. قاتل پست‏نهاد، ضمن اقاریر خود گفته‏ است:«من خانم(مقتوله) را همیشه در خیابان‏ میدیدم و شیفته او بودم.سرانجام روزی تعقیبش‏ کردم و بزور وارد آپارتمانش شدم و بعنف باو تجاوز کردم و بعد هم او را کشتم».این حادثه نمونه‏ای از قتلهای ناشی از «شهوت قتل»را در برابرمان میگذارد.»(جمع نویسندگان، 1342: 109)

داستان فوق یکی از اثرات منفی و پیامدهای شوم شهوت رانی در جامعه است که منجر به قتل و قربانی انسان می شود.

4-2- شهوت رانی و انحراف زنای با محارم

انحراف زنای با محارم، سابقه تاریخی دارد و در ادوار اولیه‌ تاریخ مجامعت با محارم منعی نداشته و بشدت در بین بعضی اقوام‌ رایج بوده لیکن از لحاظ روانکاوی، فروید علت پیدایش این‌ انحراف را اینطور توجیه نموده است:کودک در اولین مرحله تظاهرات جنسی یکی از محارم خود را انتخاب مینماید پسر بدون تردید مادر و بعد خواهر را بعنوان‌ جفت جنسی برمیگزیند و دختر نخست پدر و پس از او برادر را برای این هدف انتخاب مینماید.حال اگر سیر مراحل جنسی‌ کودک بطور عادی سپری شود طفل بنا بر رسوم و مقررات اجتماعی‌ عشق بمحارم را واپس میزند ولی در صورتیکه این میل در این‌ مرحله تثبیت شد انحراف ازدواج با محارم و احساس شهودی نسبت‌ به فامیلهای نزدیک در او متجلی میشود. شهوت رانی و انحراف نزدیکی با محارم را علاوه بر علت روانی میتوان‌ زائیده عوامل زیر دانست:

- فقدان تربیت صحیح خانواده

- متداول بودن اعتیاد بمسکرات و مشروبات الکلی در میان‌ افراد خانواده

- جدا بودن خواهر و برادر و سایر اقوام نزدیک در زمان‌ طفولیت و بهم پیوستن آنان پس از دوره بلوغ

- متراکم شدن زندگی افراد مختلف یک خانواده یا فامیل در یک‌ اطاق بعلت فقر

- محرومیت‌های جنسی. (کاکوئی، 1349: 99)

 

4-3- شهوت رانی و انحراف دنیاپرستی

در غلتیدن به انحراف، اسارت در دام‏ زینتهای شیطانی، نتیجه اجتناب‏ناپذیر شهوت به‏ دنیا و چشم فرو بستن از درک حقایق معنوی و زینتهای الهی است.شیطان به خداوند قسم یاده کرده و عرض‏ کرد:قال ربّ بما اغویتنی لا زیننّ لهم فی‏ الارض و لا غوینّهم اجمعین(سوره حجر،آیه 39)یعنی خدایا به عزت تو قسم، چون مرا اغوا کردی(این سخن شیطان خود دلالتی است بر گمراهی و بی‏ادبی شیطان) من نیز دنیا را برای‏ بندگان تو زینت می‏دهم و آنان را منحرف‏ می‏کنم. (ابراهیمیان، 1376: 102)

 

4-4- شهوت رانی و انحراف شهوت نسبت به اطفال

مبتلایان به انحراف عشق و شهوت نسبت به اطفال، دو دسته‌اند: منحرفین پیر و مسن؛ منحرفین جوان. نوع اول افرادی هستند که بمنظور ارتکاب هدف‌ جنسی خود کمتر باعمال خطرناک و مجرمانه دست میزنند و ببازی کردن با نقاط حساس بدن بچه‌ها اکتفا مینمایند.در این‌ نوع منحرفین غرایز جنسی بصورت خفیف وجود دارد و چون اغلب‌ آنها بعلت کهولت سنی و عدم توانائی انجام عمل جنسی از زنان‌ خود طرد میشوند لذا باین انحراف قبیح روی می‌آورند.نوع دوم از منحرفین که مبتلایان واقعی بشمار میروند در انجام هدف جنسی خود از ارتکاب هرگونه جرمی رویگردان‌ نمی‌باشند و در ظاهر افرادی خجول و محجوب هستند اما هنگامی که‌ بمنظور انجام هدف انحرافی خود با اطفال روبرو میشوند تغییر ماهیت داده و با لطائف الحیل باغفال آنان میپردازند.یکی از علل پیدایش این انحراف«عقده حقارت»شناخته شده‌ است و بمنظور جلوگیری از اعمال اینگونه منحرفین لازمست‌ باطفال آموزش‌های لازم داده شود و بنحوی تربیت شوند که در مواجهه با منحرفین مزبور گول ظاهر آنان را نخورده و قربانی‌ خدعه و نیرنگ آنها نشوند. (کاکوئی، 1349: 97)

 

4-5- شهوت رانی و تمایل جنسی به حیوانات

بعضی افراد هستند که بجای تماس عادی جنسی با جنس مخالف‌ با حیوانات تماس جنسی میگیرند و وسیله اطفاء غریزه جنسی‌ خود را فراهم مینمایند.این افراد معمولا از طبقات بی سواد اجتماع‌ میباشند که دارای ضعف قوای مغزی و فساد اخلاق بوده و حیوانات‌ را مورد آزار و شکنجه قرار میدهند و بعضی از آنها مایلند اعمال‌ سادیستی خود را روی افراد انسان بمرحله اجرا درآورند ولی‌ ترس و وحشتی که از عاقبت این اعمال احساس میکنند موجب‌ میشود از هدف اصلی منحرف شده و حیوانات را وسیله اجرای‌ انحراف خود قرار دهند. عده‌ای از منحرفین ایندسته علاوه بر عمل‌ جنسی حیوانات را خفه نموده یا با ضرباتی شدید میکشند. عوامل‌ پیدایش این نوع انحراف معمولا مساعد نبودن محیط تربیتی در دوران کودکی و محرومیت‌های جنسی و فراهم بودن وسائل‌ ارتکاب جرم مانند کار کردن در مزرعه و سروکار داشتن با حیوانات‌ میباشد. (کاکوئی، 1349: 99)

 

4-6- شهوت رانی نسبت به اجساد و مردگان

مبتلایان باین انحراف از تماس جنسی با مردگان کسب لذت‌ مینمایند و معمولا مشاغلی انتخاب میکنند که انجام هدف‌ انحرافیشان را تسهیل نماید مثلا در قبرستانها یا مرده‌شویخانه‌ها و یا در برجهای دریائی بکار مشغول میشوند.علل روانی پیدایش این انحراف سست بودن اساس تربیت‌ اولیه و عقده حقارت و احساس شرم و حیا نسبت به جنس مخالف‌ و یا ترس از جنس مخالف میباشد و نیز گاهی اوقات ممکن است‌ کسی معشوقش را از دست بدهد و این حادثه آنقدر برای او تألم‌آور باشد که حاضر شود با جسد مرده دفن شود و یا با آن راز و نیاز نماید و در نتیجه با این زمینه مساعد برای ترضیه خود متوجه‌ شرائط و امکانات محل کار شده و تمام این عوامل باعث میشوند شخص را بانحراف مرده‌بازی سوق دهند. (کاکوئی، 1349: 100)

 

 

5- راهکارها و پیشنهادات

اگر علل و انگیزه‏های جرم با زبانی‏ سلیس و ساده باز نموده شوند، همگان به پیشگیری جرم؛ بمصداق‏ علاج واقعه را قبل از وقوع باید کرد، قادر خواهند بود. هر پدر دوراندیش‏ و هر مادر مدبر که بآینده فرزند خود و سایر هموطنانش دلبسته است،از این‏ تعالیم بهره‏ای خواهد گرفت و دیگر لزومی نخواهد داشت که همیشه پلیس‏ در بیغوله‏ها کمین کند و جنایتکاران را دستگیر و بزندان افکند؛چه چنین پدر و مادری از پیش،جامعه را تا حدود زیادی از وجود ریشه‏های جنایت‏ پاک کرده‏اند.(جمع نویسندگان، 1242: 109)

نقل است روزی پادشاهی به عارف عالمی گفت: چو شما عارف و عالم هستید از من تقاضا و خواهشی کنید تا آن را برآورده سازم. طرف در پاسخ گفت که هرگز معقول نیست چون منی از چون تویی تقاضا کنم.زیرا من دو اسیر دارم:1- عضب و 2-شهوت که بر پادشاهی چون تو امیرند و تو اسیر اسیران من هستی.بنابراین،امیر واقعی آن کسی است که بر نفس اماره و غضب و شهوت خویش غالب آمده‏ باشد.(ابراهیمیان، 1376: 102)

اسلام بحفظ جنبه تعادل نظر دارد

اسلام در عین حال که پیشروی و ترقیات در جمیع شؤن زندگی را مبتنی بر میزان فعالیت انسان دانسته،و ضمن ترغیب و دعوت مردم بجدیت و کوشش، از دلبستگی و توجه بیش از حد بعلائق مادی نیز که مایه بدبختی و محرومیت از حریم سعادت جاویدان و هدف واقعی از زندگی‏ است شدیداً منع کرده است. امام محمد باقر(ع)حقیقت زندگی حریص را با تشبیه جالبی‏ مجسم میکند: «مثل الحریص علی الدنیا کمثل دودة القز کلما ازدادت من القز علی نفسها لفا کان ابعد لها من الخروج حتی تموت غما» یعنی آزمند نسبت بدنیا به کرم‏ ابریشم شباهت دارد هرچه بیشتر پیرامون خود می‏تند راه نجات خویش را دشوارتر میناید تا آنگاه که از فرط اندوه در آن‏میان جان میسپارد!(اصول کافی باب حب الدنیا) این آئین‏ مقدس که با ندای فطرت همآهنگ است اصل تعادل را بین جنبه مادی و معنوی در نظر گرفته و راهی را برای پیروان خود برگزیده است که سعادت جسمی و روحی آنان را تضمین میکند. (موسوی، 1341: 28-31)

کنترل این غریزه به دو صورت ممکن است تحقق پذیرد:

۱- کنترل منفى: غالبا وقتى سخن از کنترل غریزه جنسى به میان مى‏آید، توجه اشخاص به سمت و سوى نوع منفى آن جلب مى‏شود و آن این است که کسى با وجود تحریکات مختلف و مواجهه با عوامل انگیزش این غریزه، بخواهد با میل تحریک شده‏اش مبارزه و مقابله کند و به سوى ارتکاب جرم نرود، چنین کارى گرچه قطعا بهتر از آلایش دامن و عمل به جرم است، ولى پیامدهاى سوء و مخرب آن بر کسى پوشیده نیست. این کار هم به غایت دشوار است و هم زیانبار و بدین جهت هرگاه شخصى به کنترل غریزه سفارش مى‏شود با چنین برداشتى از آن و تصور دشوارى و زیانبارى آن، از پذیرفتن چنین توصیه‏هایى سرباز مى‏زند.

۲- کنترل مثبت: غریزه جنسى اگر با ازدواج مهار نگردد، مطلوب‏ترین راه تسلط بر آن، کنترل مثبت است و آن پرهیز از صحنه‏ها و کارهایى است که به تحریک این غریزه مى‏انجامد. این نوع از کنترل، که در حقیقت جنبه‏ى پیشگیرى دارد هم راحت است و هم بى‏زیان و هم مفید؛ زیرا در این صورت همچون وسیله نقلیه‏اى است با سرعت معمولى و قانونى که در مواجهه با خطر، مهار حرکت آن زحمت چندانى ندارد، برخلاف ماشینى که با سرعتى بسیار فراتر از حد شناخته شده و بایسته خود سیر مى‏کند که چه بسا به کلى اختیار آن از دست صاحبش بیرون رفته و مصیبت‏ها به بار آورد و کنترل آن هم در صورت تحقق، صدها زیان و رنج و زحمت و اضطراب براى وسیله و صاحب آن به همراه دارد. و بى‏زیان است، زیرا با این حال کنترل غریزه فشارى بر جسم و روان تحمیل نمى‏کند تا به آن صدمه‏اى وارد شود و مفید است چون موجب مى‏شود مغز و اعصاب و قواى بدن در حالت عادى به سر برند و تعادل روانى شخص محفوظ بماند و انرژى و سرمایه‏هاى جسمى و روحى او بیهوده مصرف نشوند. قرآن کریم می فرماید: «باید کسانى که قدرت و وضعیت مساعد براى ازدواج ندارند، عفت پیشه کنند».

اکنون طرق کنترل مثبت را به اختصار برمى‏شمریم:

- پرهیز از فکر و ترسیم صحنه‏هاى محرک در ذهن و خیال. عبدالله بن سنان از امام صادق(ع) نقل مى‏کند که حضرت(ع) فرمود:«عیسى به اصحاب خود گفت: موسى به شما دستور داد که زنا نکنید و من به شما دستور مى‏دهم که فکر زنا هم در سر نپرورانید تا چه رسد به این که زنا کنید زیرا کسى که خیال زنا کند مانند کسى است که در خانه‏اى نقش و نگار شده دود و آتش به پا کند. چنین کارى گرچه خانه را نمى‏سوزاند ولى زینت و صفاى آن را مکدر کرده و فاسد مى‏کند.(وسائل‏الشیعه، ج ۱۴، ص ۲۴۰)

- دورى از نگاه‏هاى مسموم و مناظر تحریک‏آمیز. قرآن کریم در دو آیه متوالى دستور به اغماض و نگهدارى چشم از نگاه حرام و هوس‏آلود داده است. در آیه اول مى‏فرماید:«قل للمؤمنین یغضّوا من ابصارهم و یحفظوا فروجهم؛ به مردان مؤمن بگو دیدشان را از نامحرمان فرو نشانند و نهانگاه‏هاى خود را از وقوع در حرام نگه دارند»و در آیه بعدى مى‏فرماید:«و قل للمؤمنات یغضضن من ابصارهن و یحفظن فروجهن» به زنان مؤمن بگو چشمهایشان را فرو گیرند و نهانگاه‏هاى خویش را محافظت کنند(نور، آیه ۳۰ ۳۱)

جالب این است که در هر دو مورد خداوند متعال نخست دستور به مراقبت از نگاه محرک و عفت چشم مى‏دهد و آن گاه به حفظ عفت فرمان داده است.رسول اکرم(ص) مى‏فرمایندنگاه هوس‏آلود تیرى است مسموم از تیرهاى شیطان؛ هر کس آن را به جهت خوف الهى ترک کند، خداوند ایمانى به او مى‏بخشد که حلاوت آن را در قلب خود احساس مى‏کند.

-گوش ندادن به آوازها و موسیقى‏هاى تحریک‏کننده و مبتذل. در حدیثى از حضرت صادق(ع) آمده است «به یقین گوش و چشم و دل هر یک مورد سؤال خواهند بود» و فرمود: گوش از آنچه شنیده و قلب از آنچه بدان دل بسته و چشم از آنچه دیده است مسؤول بوده و بازخواست خواهند شد.(مستدرک‏الوسائل، ج ۲: ۴۵۹)

-اجتناب شدید از گفتگوهاى دوستانه و نشست‏هاى غفلت‏زا و معاشرت با دوستان ناباب و گوش سپردن به سخنان تحریک‏آمیز. از حضرت امام باقر(عِ این‏گونه روایت شده است: «هر کس به سخن گوینده‏اى گوش فرا دهد او را بندگى کرده است، پس اگر ناطق از خدا بگوید شنونده، خداوند را بنده شده و اگر از شیطان و سخنان شیطانى بر زبانش جارى کند قطعا بندگى شیطان کرده است.(وسائل الشیعه، ج12: 236)

-اعتدال در خوردن. بى‏تردید پرخورى و بى‏نظمى در خوردن شهوت آدمی را تحریک می کند. در حدیثى پیامبر گرامى(ص) پس از آن که جوانان را به ازدواج ترغیب مى‏کنند مى‏فرمایند:«هر کس قدرت بر ازدواج ندارد، روزه بگیرد زیرا روزه نیروى غریزه او را تضعیف مى‏کند.»(مستدرک الوسائل، ج ۲: ۵۳۱)

-اشتغال، ورزش و سرگرمى‏هاى مفید. زیرا با وجود فراغت، هم مواد غذایى در تقویت غریزه به مصرف مى‏رسد و هم‏فکر و خیال مصروف چاره‏سازى در تفریغ آن مى‏شود و لذا در روایات بر اشتغال و کار و پرهیز از فراغت تأکید بسیار شده است.حضرت امام صادق(ع) در حدیث پردامنه «مفضل» مى‏فرمایند:« همین‏گونه انسان اگر بى‏کار و فارغ باشد، به بیهودگى و سرمستى دچار مى‏شود و بر اثر آن به مسایلى مبتلا مى‏شود که زیان آن هم بر خود و هم بر نزدیکان او سنگینى خواهد کرد»

- تلاوت قرآن. بى‏شک انس با قرآن، تلاوت، تدبر و تفکر در مضامین آن، خود شفاى هر دردى است که به سرعت کار هر پریشانى را رو به سامان مى‏برد و زخم‏هاى پنهان را التیام مى‏بخشد و همت‏ها را تا آسمان‏ها بالا مى‏برد و بشر را از فرو رفتن در عالم حیوانات را نجات می دهد. امیرمؤمنان(ع) مى‏فرمایند:« قرآن را فرا گیرید زیرا قرآن بهار دلهاست و از نور آن بر مرض‏ها و دردهاى خود مرهم بگذارید زیرا آن داروى شفابخش سینه‏هاست و آن را نیکو تلاوت کنید که به یقین سودمندترین قصه‏هاست

راه حل دین در خصوص نوع مقابله و مواجهه با غریزه جنسى نخست ازدواج و نکاح مشروع است و در صورت عدم امکان، کنترل مثبت با شرحى که بیان شد و سپس کنترل منفى با وجود همه زیان‏هاى آن، ولى هیچ‏گاه به بى‏بند و بارى و افسارگسیختگى و آلودگى به گناه رضایت نمى‏دهد و زیان آن را به مراتب خسارت‏بارتر و ویرانگرتر از ضرر کنترل منفى مى‏داند.

 

6- جمع بندی و نتیجه گیری

«نفس را مشغول بدار وگرنه او تو را به خود مشغول خواهد ساخت»

بی‌تردید یکی از نیرومندترین غرایز، نیروی شهوت و غریزه جنسی است. این نیرو که از ابتدای تولد به صورت نهفته در وجود آدمی به ودیعه نهاده شده است، تا زمان بلوغ هم چنان دوران آرام و بی‌تحرکی را پشت سر می‌گذارد، اما به محض شروع دوران نوجوانی آرام، آرام زمان بیداری و شکفتگی آن فرا می‌رسد و رفته رفته تمامی وجود نوجوان را دربرمی‌گیرد و بر تمامی رفتار انسان اثر می‌گذارد. به همین دلیل غریزه جنسی و نیروی شهوت فرد را با مشکلاتی مواجه می‌سازد.برای تعدیل و کنترل شهوت رانی در زمینه های مختلف، راه‌های متعددی نیز وجود دارد آن‌هایی که از مبانی اخلاقی و معنوی محکم و متینی برخوردارند و نیز از شرایط خانوادگی خوب و مطلوبی از حیث ارزش‌های اخلاقی بهره‌مند هستند و اراده قوی دارند، به خوبی می‌توانند از پیامدهای منفی آن مصون باشند. اسلام راهکارها بسیار زیبا و سازنده دارد و میزان عملیاتی کردن آن ها بستگی به ساختار جامعه، شرایط روحی- روانی و اعتقادی فرد و همچنین بسترها و عوامل لازم آن دارد.

 

منابع

- قرآن کریم

- ابراهیمیان، محمدعلی (1376) شهوت پرتگاه روح انسان، مجله تربیت، تیر، مرداد و شهریور، شماره 120، صص 101- 102

- جمع نویسندگان (1342) جرم شناسی (جنایات ناشی از شهوت قتل توأم با امور جنسی، مجله حقوق امروز، اردیبهشت و خرداد، شماره 3و4

- فتورچی، نعمت الله (1324) دختران و پسران جوان بخوانید، عاقبت شهوت و شهوت رانی را بدانید، مجله آیین اسلام، مهرماه، شماره 79

- کاکوئی، حسین (1349) جرائم ناشی از انحرافات جنسی : انحراف عشق و شهوت نسبت باطفال، مجله ماهنامه قضایی، دی ماه، شماره 58، صص 96- 102

- موسوی، سید مجتبی (1341) درسی از اخلاق، حرص با یک شهوت نامحدود، مجله درس هایی از مکتب اسلام، آذرماه، سال چهارم، شماره 11، صص 28- 31

- وسائل‏الشیعه، چاپ ایران، کتابفروشى اسلامیه، ج ۱۲، ص ۲۳۶

/**/

- رحمانی، فهیمه و کسائیان، سمیّه (1391) عوامل شهوت رانی و جستجوی راهکارهای عملی جلوگیری از آن، کارشناسی علوم ارتباطات و روابط عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دماوند