درس سوم (محیط و نوار و ابزارهایspss)

جهت آشنایی با محیط نرم افزار ، ابتدا به صورت خلاصه قسمت های مختلف آن را با هم مرور می کنیم.

۳-۱- وقتی برنامه را اجرا کردید تصویری باز می شود که حاوی اطلاعاتی درباره سایت و بیانگر نسخه ی آن است.(ش۱)

 

 

 

 

 

 

 

 

۳-۲- و وقتی برنامه را می بندید برای بار اول باکسی باز می شود(ش ۲)

 

 

 

 

 

که در آن به شما اطلاع می دهد برنامه را می بندید و می خواهید خروج را ادامه دهید؟ با زدن Yes به مرحله ی بعد می روید و با زدن No به برنامه برمی گردید.

تذکر ۱ : برای این که در دفعات بعدی این کار تکرار نشود می توانید داخل مربع را تیک بزنید که نوشته شده Dont Show یعنی این پیام رو دیگه نشون نده.(ش ۳)

 

 

۳-۳- از بالا اولین نوار (که معمولاْ به رنگ آبی است) نوارعنوان Titlebar نام دارد. پروژه ی خود را به هر نامی که ذخیره کنید یا بعد باز کنید بر روی آن نشان داده می شود.(ش ۴)

تذکر ۲ : اگر هیچ نامی برای آن ننویسید به صورت پیش فرضUntitled یعنی بی نامگذاری است.

 

۳-۴- زیرنوارعنوان ، منو ادیتورMenu Editor (ویرایشگر)قرار دارد که از چپ به راست شامل

فایل،ادیت،ویو،دیتا،ترنسفر،آنالایز،گرفس،یوتلیتیس،اد،ویندو،هلپ می باشد.(ش ۵)

 

منوی File: در این منو دستوراتی برای مدیریت فایل وجود دارد.

منوی Edit: با استفاده از این منو می توانید به ویرایش فایل جاری بپردازید.

منوی View: که به طور کلی مربوط به نحوه نمایش صفحه و ابزار و منوهای برنامه است. شامل موارد زیر است :

-Status Bar:با نشان دار کردن این گزینه می توانید نوار وضعیت را به پنجره اصلی برنامه اضافه کنید.

-Tool Bars: با نشان دارکردن این گزینه می توانید نوار ابزاررا به پنجره اصلی برنامه اضافه کنید.

-Menu Editor: از طریق این گزینه می توانید تمامی منوها و زیرمنوها را به دلخواه و به صورت تخصصی تغییر دهید.

-Fonts: از این قسمت می توانید نوع قلم، و اندازه ی

(Style and Size) را که با آن تایپ می کنید تعیین کنید.

-Grid Lines: به صورت پیش فرض تیک خورده است. با برداشتن نشان این گزینه خط های افقی و عمودی صفحه کاری حذف می شود. البته بر محیط سلول های داخل صفحه ی کار تاثیری ندارد.

-Value Labels: گاهی لازم است که برای اعداد خود کد تعیین کنیم. مثلاً کد ۱ برای مرد و کد ۲ برای زن.اگر این مورد در حالت انتخاب قرار داشته باشد،برچسب مقادیر به جای کدهای مربوط نمایش داده می شوند.

-Customize Variable View: با رفتن به پنجره Variable View از منوی پایین سمت چپ یا با زدن همزمان Ctrl+T این گزینه فعال می شود و با زدن آن می توان پارامترهای صفحه ی ویرایشگر را تغییر داد.

 -Variables:صفحه ی کاری برنامه دارای دو پنجره Data View و Variable View است.با استفاده از این گزینه (یازدن همزمان Ctrl+T )می توانید بین این دو پنجره سوئیچ کنید.

 در نسخه های قبلی گزینه ی Display Custom Attributes نیز وجود داشت که درین قسمت حذف شده است.با استفاده از این گزینه می توانیم خصوصیاتی که برای هر کدام از متغیرهایتان تعریف کردیم را مشاهده کنیم. برای ساختن خصوصیات سفارشی جدید برای یک متغیر در پنجره ی Variable View از منوی Data گزینه ی New Custom Attribute را استفاده می کردیم.

منوی Window:

-Split : با استفاده از این گزینه می شود صفحه ی کاری برنامه را به چهار بخش مجزا تقسیم کرد. برای از بین بردن دیواره ی بین این بخش های مجزا،کافی است نشانگر ماوس را روی دیواره قرار دهید تا به شکل یک فلش دو یا چهار سویه دربیاید و بعد دابل کلیک کنید.هر بخش برای خود تعدادی سطر وستون مجزا خواهد داشت.

-Minimize All Windows: این گزینه پنجره ی برنامه را به صورت کوچک یا همان Minimize در می آورد.

در پایین ترین قسمت اگر چند صفحه ی کاری برنامه را باز کرده باشید، لیست آنها را می توانید ببینید که در تصویر بالا تیک خورده است.با استفاده از این منو بین این صفحات می توانید حرکت کنید .

منوی Help:

 در این منو گزینه هایی وجود دارد که با استفاده از آنها می توانید در مورد نحوه کار با برنامه ، راهنمایی هایی به زبان انگلیسی بصورت online وقتی که به اینترنت وصلید و offline از کتاب راهنمایش دریافت کنید.

 ۳-۵- سپس منوی ویرایش داده ها و ابزارهای برنامه Toolbar قرار دارد.(ش ۶)

 

که حاوی برخی از ابزارهای در دسترس است که معمولاْ عبارتند از(چپ به راست):

Open Data Docu باز کردن فایل و سند و پروژه ی مورد نظر

Save this Docu ذخیره سازی این پروژه

Print چاپ کردن پروژه

Recall recently بازخوانی دایلوگ اخیر

Undo و Redo رفت و برگشت کارهای انجام شده

Go to Case رفتن به مورد دلخواه(بازدن آن باکسی باز و شماره آن را وارد کنید)

Go to Var رفتن به متغیر مورد نظر(بازدن آن باکسی باز و شماره آن را وارد کنید)

Variab متغیرها (با زدن آن باکسی حاوی متغیرها در سمت چپ باز می شود)

Find جستجو

Insert Case وارد کردن محل داده(سطر و ستون) در هر جا که کلیک کرده باشید.

Insert Vari وارد کردن محل متغیر جدید

Split File جداسازی فایل ها و متغیرها از همدیگر

Weight Cas وزن دهی به داده ها

Select Cas انتخاب و گزینش داده ها

و ... است . در آینده موارد کاربرد هر کدام برحسب ضرورت نشان داده خواهند شد.

به این نوار ، نوار ابزار استاندارد نیز گفته می شود.

تذکر ۳ : این ابزارها قابل تغییرند و برحسب علاقه و نیازمندی می توانید آن ها را ویرایش و جایگزین و یا حذف و اضافه کنید.

۳-۶-نوار مفید دیگرVarible & Data Vie نام دارد که در آن نام سطر و ستون متغیر و اعدادی که وارد می کنیم یا وارد شده اند را نشان می دهد.هم می توان از محیط سفید این نوار داده را نوشت و وارد کرد هم در صفحه ی داخلی و اصلی برنامه.(ش۷)

 

۳-۷- نوار دیگر، نشان گر نام متغیرهاست.به صورت پیش فرضVar نام دارد.

 

هر نامی به متغیرها بدهید به جای ور نوشته شده ظاهر می شود.

تذکر ۴: برای نامگذاری متغیرها= منوی پایین سمت راست Varible View استفاده می کنیم.

 ۳-۸-در سمت چپ ستون شماره وجود دارد. برای هر سطری که داده وارد می کنید شماره ای اختصاص داده شده است.(ش۹)

 تذکر ۵ : با حذف سطر مثلاً شماره ۶ ، برنامه به صورت خودکار شماره ی پس و پیش را تنظیم می کند. و ستون شما که قبل از حذف شماره ۶ مثلاً ۹ بود با حذف ۶ به ۸ کاهش  می یابد.

تذکر۶ : پیشنهاد می شود برای پروژه های بزرگ و مهم که در آنها شماره بندی متغیرها و ستون ها مهم است خودتان ابتدا ستونی به نام Name یا number ایجاد کنید تا با حذف یا اضافه ی ستونی ، ترتیب کارتان به هم نخورد.

تذکر ۷: برای انتخاب کل ستون ، کافی است بر روی شماره ی ستون مورد نظر در این نوار کلیک کنید.

تذکر ۸ : وقتی بر روی این نوار کلیک راست کنید. می توانید این سطر را حذف یا داده های آن را پاک یا به آن اضافه Insert Case کنید. و شاهد تغییر شماره ها خواهید بود.

 ۳-۹- برای حرکت در میان سطر و ستون ها و جابجا شدن داخل برنامه از دو ابزار Scroll bar که در طرف راست و پایین کار گذاشته شده است بهره می گیریم. نوار را با ماوس گرفته و به بالا یا پایین حرکت دهید و نوار پایین را به راست یا چپ بکشید یا بر فلش مشکی آن کلیک کنید.

 

تذکر ۹ : از کلیدهای چهارگانه حرکت صفحه کلید نیز می توانید برای حرکت استفاده کنید.

تذکر ۱۰: از کلید Tab برای حرکت در میان سطر و ستون هایی استفاده می شود که نوشته یا پر شده باشند و به بقیه ی سطر و ستون هایی که متغیرشان نوشته نشده کاری ندارد. امتحان کنید!

۳-۱۰- زیر Scroll bar نوار مهم Data & Var وجود دارد. شامل دو قسمت است.اگر می خواهید داده وارد کنیدData را کلیک کنیدو اگر می خواهید متغیرها و نام و دیگر پارامترها را ویرایش کنید Varرا کلیک کنید.

 

۳-۱۱- پایین ترین نوار به نام نوار وضعیت Status قرار دارد. در دروس قبل اشاره ای مختصر به آن کردم.

 

تذکر 11 : تمامی این نوارها و ابزارها از منوی View و Edit-Option قابل تغییرند.