«احیاء و اتحاد» برای شورا و شهرداری بوکان
مقدمه
به نظر می رسد که دو دهه اخیرتاکنون، شهرستان بوکان از داشتن شهرداری کارامد و شورای شهر منسجم و بابرنامه، محروم بوده یا به صورت مقطعی و موقتی برخی پروژه ها پیش رفته اند.
همچنین یک آفت کهنه و تومور سرطانی خاص درون این مجموعه وجود داشته که تلاش، آبرو، نیتِ خیر و اقدامات شایسته برخی دیگر را هم زیر سوال برده است و این مافیای ترس، رشوه و منفعت طلبی و... بین دستانِ دوستانی خاص می چرخیده است.
قابل مشاهده است که اغلب آنچه که می توان به عنوان معضلات شهری و آسیب های اجتماعی نیز نام برد مانند ترافیک، نبود زیباسازی و مبلمان شهری، لاکپشتی پیش رفتن پروژه ها و بعضاً تعطیل شدن آنها، بروکراسی اداری، خم و چم کردن قوانین، زیرمیزی ها، رانت اطلاعاتی پروژه ها و املاک و...، به هم ریختگی مشاغل درون شهری، تکدی گری و سوء مدیریت وجود دارد.
از طرف دیگر پرواضح است که یک فرد (مانند نماینده مجلس یا فرمانداری) یا شورای شهر به تنهایی قادر به مدیریت وضع موجود و سوق دادن به سوی شرایط مطلوب نیستند و این مهم، همت همه جانبه و انسجام بابرنامه ای را می طلبد که از جانب جامعه و اقشار مختلف مردمی، پیگیری و حمایت شود.
بنابراین، اکنون شرایط شهرداری و شورای شهر و در واقع قلب تپنده شهرستان بوکان بیش از پیش به «تق و لق» افتاده و جمع کردن و مدیریت کردن این به هم ریختگی و پراکندگی نیاز مبرم به یک «تنفس و احیاء و اتحاد» دارد که طی دوره ای معلوم، بوکان را از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب سوق دهد. اما این احیا و اتحاد چه می تواند باشد؟
الف- وضع موجود
مهم ترین مشکلات و معضلات شهرداری و شورای شهر به صورت مجمل و مختصر در هر یک از حوزه های زیر عبارت اند از:
1-حوزه مردمی
1-1- قانون گریزی: امروزه دورزدن قانون و انجام شدن کار به روش های دیگر، تبدیل به بدیلی عامه پسند شده و مسیرقانونی تبدیل به هفت خانی پرزحمت و طولانی گشته که آثار سوء این نگرش، در درازمدت نمایان خواهد شد.سریع و کثیف انجام شدن کار، مسکّنی موقتی است که طرفداران بیشتری پیدا کرده است.
1-2- کمبود آگاهی و اطلاعات: ارائه انواع گزارش کار، بخش نامه ها و تبصره ها و اطلاعیه مزایده ها و مناقصه ها و... مهم تر از آن داشتن آگاهی و اطلاعات درباره قوانین بمثابه چراغ راهنمای روشنگری است که ارباب رجوع را به مسیر درست و مطالبه حقوق خود رهنمون می کند اما غالباً مردم و برخی کارمندان از این نکات و تبصره ها و قوانین اطلاع کافی ندارند یا پایبند بدان نیستند.
1-3- ترجیح منفعت شخصی:پیشرفت و مسالمت آمیزبودن یک جامعه شهری، در گرو ترجیح منفعت عمومی اصلی بر سایر منافع فرعی است. کسی که به هر نوعی حاضر است ماشینش را پارک کند تا کار خودش را انجام دهد و اسباب زحمت دیگران را که فراهم نموده برایش مهم نباشد یا پشت گوش وجدان اندازد نمونه بارزی از ترجیح منفعت شخصی بر جمعی است. انبوه سازی که با پوزخند، رضایت یک یا دو نفر را جلب می کند و از زیر بار مسئولیت عوارض و مالیات و ایجاد پارکینگ مناسب و عدم ایجاد مزاحمت طبقاتی و... می گریزد نیز نمونه بارزتری از قانون گریزی و ترجیح منفعت شخصی بر جمعی است.
2-حوزه شهرداری
2-1-نبود شهردار متخصص و کارامد
رجوع می کنم به چندسطر اول مطلب که عرض شد «در دو دهه اخیرتاکنون، شهرستان بوکان از داشتن شهرداری کارامد و شورای شهر منسجم و بابرنامه، محروم بوده» است. لزوماً یک کارمند خودِ شهرداری یا فرد سن وسال دار یا سرپرست رابطه مدار یا فرداز بیرون تعیین شده ی مناسبتی، به معنای شهردار متخصص و موفق نیست. شهردار، متخصص عملگرایی است که با تیم ایده پرداز همراهش، مشکلات شهری را تحلیل کند و اولویت بندی نماید و متناسب با وضع موجود، ضمن ایجاد منابع درآمدی، پیشرفت عمومی را رقم بزند.
2-2- نبود نظارت و پیگیری: بسیاری از مطلعین و افراد جامعه اذعان می دارند که این شرایط را می دانیم و می بینیم و ناخرسندیم و پیگیری و شکایت و گلایه هم کردیم اما به نتیجه مطلوب نمی رسد چرا که نه بازرسی و نظارت و پیگیری قانونی جدی وجود دارد و نه با وجود این همه مشکلات زندگی، به زحمتش می ارزد.شاید همین ضعف، به برخی منتفعان، جسارت بیشتری در ارتکاب های خود بخشیده است.
2-3- کمبود منابع درآمد
اساس قوت و قدرت شهرداری، در اجرای پروژه های کلان و ضروری، داشتن اعتبار و بودجه و درآمد کافی است که به صورت فصلی و موقتی نباشد و همواره مجموعه شورا و شهرداری بتوانند برای پیشبرد و تسریع کار، تزریق نمایند. این منابع درآمدی می تواند مجموعه ای از مالیات ها و عوارض، سهام، اجاره، واحدهای تولیدی، مراکز خدماتی، بازارچه ها و پاساژها، منابع گردشگری و... باشد. اهداف بزرگ و رویاهای زیبا و ایده های نوگرایانه غالبا با پشتوانه مالی مطلوب، راحت تر، مقدور و محقق می گردند.
3- حوزه شورای شهر
3-1-نداشتن رویه اتحاد و همگرایی:با توجه به تنوع سلایق و اولویت ها و حوزه های کاری کمیسیون ها، ایجاد رویه ای همدل و همرأی در اغلب مجموعه های شورای کشور، مشکلی اساسی است و این مصیبت بوکان را نیز بی نصیب نگذاشته است.
3-2- عدم استقلال(وابستگی به اشخاص و جناح ها): تلقین و خواست و دخالت برخی از اشخاص (مانند نمایندگی محترم شهرستان) در حوزه اختیارات برخی افراد شورا از دیرباز موجبات گسستگی و آزردگی و اختلاف را موجب شده است.
3-3- فقر و بضاعت سرمایه و برنامه (روزمرگی): توان مالی و ایده پردازی و حل مسئله این مجموعه نیز فراتر از وضع موجود نبوده و با وجود تمامی این شرایط، توانسته اند به این منوال عمل نمایند و کاروان پیشرفت را به این منزل و مقصد برسانند.
ب- وضع مطلوب
اکنون جمع کردن و مدیریت کردن این به هم ریختگی و پراکندگی نیاز مبرم به یک «احیاء و اتحاد» دارد که طی دوره ای معلوم، بوکان را از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب سوق دهد. اما این احیا و اتحاد چه می تواند باشد؟
وضعیت مطلوب در این است که در وهله اول، شهرداری متخصص تعیین گردد و این چرخه نامیمون دست به دست شدن سکان شهرداری بین دو سه کارمند خاتمه یابد، اعضای محترم شورا به اتفاق نظر، استقلال و شجاعت در اقدام و عمل برسند، سپس پروژه های تعیین شده با سرعت و کیفیت لازم به سرانجام برسند. این مهم، چندان دور از انتظار و عمل نیست. افراد لایق و کاردان بسیاری هم با احراز شرایط لازم حضور دارند تا این مسئولیت خطیر به آنها سپرده شود. امید است در این برهه خطیر، مجموعه شورای شهر و مسئولین ذیربط، با تصمیم لازم و اقدام قاطع خود، آتیه ای روشن تر را رقم زنند و موجبات امیدبخشی و اعتمادسازی بیشتر را فراهم نمایند. تعیین شهرداری متخصص، اتحاد شورا را می طلبد که می تواند احیایی برای وضعیت موجود در آینده باشد و این مسئله تا حدی مهم و جدی است که مدیریت کارامد شهرداری، بهتر است به دغدغه اهل قلم و بزرگان و دلسوزان شهرستان تبدیل گردد.
علاقه ام به بحث های گروهی و تخصصی به ویژه حوزه ی جامعه شناسی و پژوهشگری است. از منتقدان گرامی درخواست دارم مرا یاری و راهنمایی فرمایند. متشکرم.