تبعیض اجتماعی به معنای تفرقه اندازی،تحقیر و عدم تساوی حقوق افراد و یا گروههای گوناگون در جامعه می باشد .رفتار های تبعیض آمیز که اغلب در گروهبندی های اجتماعی ریشه دارد ممکن است شکل رسمی و نهادینه به خود بگیرد و به صورت قوانین تبعیض در سطح گسترده  اعمال شود و به طور غیر رسمی در رفتار معمول وروز مره ی افراد جامعه نبست به یک دیگر جریان داشته باشد.

درک تبعیض ارتباط مستقیمی با برداشت های فردی و مرزهای درونی و احساس فرد دارد. همچنین تبعیض رابطه ی مستقیمی با ساختار های قدرت اجتماعی دارد،افراد و گروههای که از قدرت و نفوذ اجتماعی کمتری برخورد ارند از حقوق یکسان با سایر افراد یا گروهها بهره ور نیستند.

از طرف دیگر یکی از عمده ترین مولفه های اثر گذار در تحولات اجتماعی و فرهنگی دوران معاصروجودشکاف نسلی است. پدیده ای که خود در جریان تغییرات و دگرگونی های اجتماعی شکل گرفته است و به عنوان اختلافی در نگرش یا رفتار جوانان و افراد سالمندتر تعریف شده است. که موجب عدم درک متقابل آنها ازیکدیگر شده است.
 

تعریف مفاهیم اساسی تحقیق:

1-1-2-  شكاف نسلي:

مفهوم شکاف در جامعه شناسی به آن دسته از تمایزات و تفاوتهای پایدار اشاره دارد که در جریان تقابل های سیاسی اجتماعی بروز می کند که اصلی ترین صورت آن، شکاف زندگی مدرن و سنتی است.

یکی از مهمترین ویژه گی های شیوه ی زندگی جدید شورش بر ضد هر چیزی است که از نظر جوانان سنت تلقی شده باشد. گریز از سنت باعث ایجاد پدیده ای موسوم به شکاف بین نسلها شده است. (ازاد ارمکی و غفاری،1383 ،16 ).

 

برای تهیه فایل کامل این مطلب، لطفا اینجا را کلیک فرمایید. موفق باشید.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

مفهوم شکاف نسلی به چگونگی تداوم فرهنگی یک جانعه از نسلی به نسل دیگر مربوط می شود. اگر در فرایند اجتماعی کردن کودکان و نوجوانان، فرهنگ یک جامعه تا حد مطلوبی از نسلی به نسل دیگر منتقل شود و باز تولید فرهنگی به نحو احسن انجام پذیرد،میزان اشتراک فرهنگی دو نسل بالا می رود و اختلاف فاحش بین دو نسل به وجود نمی اید، در این صورت تفاهم بین دو نسل جدید و قدیم برقرار می شود و بحران هویتی نیز برای نسل جدید روی نمی دهد.در مقابل اگر فرایند اجتماعی کردن به علل داخلی و خارجی دچار مشکل می شود و بین نسل جدید و قدیم شکاف می افتد.(پناهی،1383 ،2 ).

برای واژه ی شکاف نسلی معادل های دیگری همانند گسست نسلی، انقطاع نسلی تضاد نسلی و انسداد نسلی نیز در مقالات و کتابهای فارسی بکار بردهاند. از نظر لغوی شکاف نسلی به معنی(بریده شدن و منفرد گشتن از دوست یا کسی است). ( منصور نژاد،1382 ،191).

گسست نسلی دور شدن تدریجی دو یا سه نسل پیاپی از یکدیگر از حیث جغرافیایی، عاطفی ، فکری و ارزشی است.(اسپاک، 1364 ،259 ).

مفهوم فاصله ی نسلی نیز با شکاف نسلی مترادف است. به طوری که فاصله ی نسلی به اختلافات مهم بین دو نسل در تجربه ، ارزشها ، هنجارها و به طور کلی به اختلاف و شکاف فرهنگی قابل توجه بین دو نسل گفته می شود.(پناهی،1383 ،4 ).

- شکاف نسلی در واقع نوعی شکاف اجتماعی است و شکافهای اجتماعی به معیارها و مرزهایی دلالت دارند که گروههای اجتماعی را از یکدیگرجدا می سازند و یا در تقابل با یکدیگر قرار می دهند.به عبارت دیگر شکافهای اجتماعی بیانگر خطوط تمایز و تعارضی است که بر سر هنجارها و ایستارهای اجتماعی،سویه ها و کارکردهای اجتماعی- فرهنگی گروههای مختلف فعال و یا موثر در بافت اجتماع وجود دارد و گاه و بیگاه این گروهها را به اشکال و علل مختلف رویاروی هم قرار می دهد. به تعبیر دیگر، شکافهای اجتماعی خطوط رقابت و منازعه بر سر هنجارها،باورها، ارزشها،شان و منزلت،اقتدار و...اجتماعی هستند(تاجیک،1381: 367 ).

- برخی گسست نسلی را به معنای اختلال در توالی فرهنگی نسلها دانسته و معتقدند انقطاع نسلها به مفهوم اختلال و بحران در امر توالی فرهنگی نسلها، به تضاد ارزشها و هنجارهای اجداد،والدین و فرزندان اطلاق می شود که در واقع ماهیت آن اختلال در عملکرد نهادهایی است که مساله انتقال ارزشها، هنجارها و الگوهای تفکر و عمل را در حوزه ی فرهنگ به نسلهای بعدی بر عهده دارند(بیات،1382: 329 ).

2-1-2-  احساس محرومیت نسبی:

منظور از دارایی های مملکت در این تحقیق میزان بهره مندی افراد جامعه از نظر ثروت، اشتغال، و امکانات رفاهی و  اقتصادی است. اگر دولت منافع و امکانات لازم جهت بهره مندی افراد جامعه از دارایی های مملکت را تامین نکند افراداحساس محرومیت می کنند و فاصله ی افراد از نسلهای گذشته و جامعه بیشتر می شود و شکاف و گسست نسلی میان انها به وجود می اید.

بوردیو برخورداری یا محرومیت از امکانات و فرصت های موجود اقتصادی،اجتماعی و سیاسی را ریشه ی شکاف نسلها میداند یعنی مساله ی اصلی بین نسلها، توزیع نابرابر سرمایه های مختلف به ویژه در دو حوزه ی قدرت و ثروت، بین نسلها در میدان های مختلف است که سر منشا تعارضات مشاهده شده ی دیگر از جمله تعارضات فرهنگی میان انهاست. (توکل و قاضی نژاد،1385 :120 ).

تعبیر مدیریت کلان جهانی کلان جهانی از قدرت و منافع ملی ، منشا اکثریت مشکلات موجود و  پایمال شدن حقوق مردم در اقصا نقاط جهان است. این تعبیر از قدرت و منافع ملی به دو نتیجه ی مستقیم در سطح جهان منتهی می شود.تطبیق منافع ملی همه ی کشورها با تعبیر مدیریت کلان جهان که با منافع مردمی هماهنگ نیست.دوم پایمال کردن حقوق مردم و سرکوب معترضین برای هماهنگی بیشتر با تعبیر مدیریت کلان جهانی. تمام سرکوب های داخلی حکومتهای خودکامه با توسل به این تعبیر انجام شده و میشود.

جایگاه نسلی بیانگر موقعیت اجتماعی یک نسل می باشد که ان نسل را با افراد نسل دیگر متفاوت می کند. اهمیت این مفهوم در جامعه شناسی به خاطر دیدگاه های متفاوتی است که نسلهای متفاوت به دلیل جایگاه و موقعیت متفاوتشان پیدا می کنند. این مفهوم با مفهوم دوره ی زندگی نیز قرابت دارد. به نظر شارون زمانی که فرد متولد می شود دارای اهمیت است. زیرا افراد در دوره ای تاریخی قرار می گیرند که نسلی شروع به شکل دادن می کند. افراد را با دیدگاه های ان نسل در سراسر زندگیشان پیوند می دهد و بر بسیاری از باورهای ان اثر می گذارد. کسانی که در نسل خود طعم جنگ را چشیده اند و درباره ی جنگ و صلح دیدگاهی متفاوت با کسانی دارند که چنین تجربه ای نداشته اند. کسانی که هنگام فارغ التحصیلی از دانشگاه فرصتهای شغلی داشته اند درباره ی کار و اینده نگرش متفاوت با کسانی دارند که این گونه فرصتها را نداشته اند.(شارون،1379 ،149 ).

میزان توجه دولت به این نسل و نسل گذشته:منظور از میزان توجه دولت به این نسل و نسل گذشته از لحاظ رسیدگی به وضعیت اقتصادی،اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و رفاهی مردم است. دولت و مسولان باید وضعیت معیشتی و امنیتی مردم را تامین کنند و امکانات رفاهی لازم را در اختیار انان قرار دهند تا از این لحاظ احساس محرومیت نکنند و نیاز های زندگی خود را به خوبی تامین کنند و از شکاف و گسست نسلی میان انان جلوگیری شود.

در ادبیات اجتماعی و تاریخی مربوط به ایران از جمله جامعه ی ایران به عنوان جامعه ای که در گذار تاریخی خود با حوادث و مشکلات اجتماعی،سیاسی، اقتصادی و فرهنگی است تعبیر شده است. کودتا،انقلاب،شورش،جنبش های اجتماعی،اعتصاب، مهاجرت داخلی و خارجی،بحران های اجتماعی،تعارض در حوزه ی قدرت و تحولات فرهنگی هر کدام در مراحلی از تاریخ تحولات ایران ثبت شده است.

 اما انچه که می تواند مبین طرح و اهمیت مباحث نسلی در ایران شود همانطور که پیش از این اشاره شد قرار گرفتن ایران در مرحله گذار تاریخی اجتماعی خود است. جامعه ای که در مرحله ی گذار قرار می گیرد استعداد و امادگی بیشتری برای تولید شکافهای اجتماعی از جمله تفاوت و شکاف نسلی دارد.

 

3-1-2-  سطح سواد:

همراه با تغییرات دانش و فناوری،خود انسان و نیاز هایش و نحوه ی دست یابی به انها نیز متغیر است. دانش،جهان بینی، نوع نگرش، نیازها و سطح انها و ارزوهای انسان امروزی با گذشته قابل مقایسه نیست. فردا نیز نسبت به امروز شاهد همین دگرگونی ها خواهیم بود. شرایط جهانی نیز باید به گونه ای تغییر کند که با ویژگی های انسان امروزی و رشد دانش و فناوری سازگار باشد. اگر این سازگاری به وجود نیاید، مشکلات و ناهنجاری هایی بروز خواهد کرد که پیش بینی انها نیز امروزه چندان ساده بنظر نمی رسد. بسیاری از مشکلات امروزی جامعه ی جهانی ناشی از نبود هماهنگی های لازم در گذشته است.

بشریت از نظردانش و فناوری و رشد اطلاعات پیشرفت حیرت انگیزی داشته اما این نا هماهنگی بسیار مشخص بین این پیشرفت و بهره وری در جهت ارامش و امنیت او مشاهده می شود.این شکاف موجود چنان عمیق است که احتمال نابودی انسان یا حداقل صدمات غیرقابل جبران ناشی از ان چندان بعید نیست.هرچه دانش پیشرفت بیشتری دارد ، شکاف موجود بین فناوری و ارامش انسان عمیقتر می شود. مهمترین دلیل گسترش این شکاف این است که از تحقیقات علوم انسانی برای حل معضلات جامعه جهانی استفاده نمی شود، بلکه از ان برای کارامدی بهتر برنامه های سیاسی و تسلط برانسان بهره برداری می شود.                                                                                                   

4-1-2- عدم آموزش افراد میان سال به بالا:

منظور از عدم اموزش افراد میان سال به بالا توسط دولت در این تحقیق این است که این افراد به دلیل مشکلات زندگی و نبود امکانات رفاهی و اجتماعی نتوانسته اند از اموزش های لازم برخوردار شوند و سطح تحصیلات خود را بالا ببرند در نتیجه سطح اگاهی و پیشرفت انان متناسب با نسل کنونی جامعه پایین تر است و درک متقابلی از یکدیگر ندارند و فاصله ای عمیق بین انان به وجود می اید که منجر به شکاف نسلی می شود.

مهمترین موضوعی که در ایجاد فاصله در میان دو نسل پدیدار می گردد، عدم اموزش به نو شکفتگانی است که نسل بعد را پایه ریزی بنیان می نهند. سالخوردگان و میان سالان یک نیل با توجه به درگیری های زندگی از یک طرف و نبود اگاهی کافی از سوی دیگر نا خواسته عامل شکافی عمیق در تمام ساختار اگاهی یک نسل با نسل دیگر می شوند. نیاکان ما ناخواسته باورهایی را حقیقت می انگارند که ما باید برای پذیرش انها عقل و منطق را بکار گرفته و با استدلال و مناظره ی گروهی انها را باور یا رد کنیم. نیاکان ما چون ما را دوست دارند و می خواهند در مسیر رشد انسانی ما به موانع و مشکلات بر نخوریم، متعصبانه بر ما فشار وارد اورده و تمام ساختار دنیای روانی ما را سکوب می کنند. لذا در این فاصله ی عاطفی رخنه کوچکی در میان باور های انها و دنیای جلو ی چشم ما پدیدار می گردد که باعث شکافی در بین نسلها می شود که به تدریج و با در نظر گرفتن تجارب شخصی این فاصله گاه به جدایی و طرد شدن نسلی منجر می شود.

 

2-2- بررسی پیشینه ی تحقییق(داخلی و خارجی):

1-2-2- پیشینه ی تحقیق داخلي:

1-1-2-2- عده ای از متفکران اجتماعی ، معتقدند در ایران شکاف نسلی وجود دارد و به تدریج شدید تر هم می شود(آقاجری ، 1382: 160 ؛فیرحی، 1382: 73 ؛قادری،1382: 188 ؛سریع القلم،1382: 73 ). معتقدان به شکاف نسلی، مدرنیته و تحولات سریع اقتصادی، اجتماعی،فرایند جهانی شدن،تغییرات جمعیتی،تاثیر نخبگان و انقلاب اسلامی را از یک سو و عدم پاسخگویی مناسب نظام سیاسی،اجتماعی کشور به این تحولات را از طرف دیگر، از جمله عوامل به وجود آورنده ی این مساله در ایران دانسته اند(قادری،1382: 178تا 182 ).

2-1-2-2-  معتقدان به وجود شکاف نسلی به دو دسته تقسیم می شوند:1-بدبین به شکاف نسلی و 2- خوش بین به شکاف نسلی. دسته ی اول،متاثر از ارزشهای انقلاب اند و این شکاف را موجب بحران هویت،گسست جوانان از تاریخ و فرهنگ دینی و ملی خودی ارزیابی می کنند و دسته ی دوم، این شکاف را تحول اساسی و لازم برای جامعه و به سوی آینده می دانند(آقاجری،1382: 162 تا 178 و سریع القلم 1382: 169 تا 172 ).

3-1-2-2- عده ای از متفکران اجتماعی با بیم و امید به پدیده ی شکاف نسلی نظر دارند و معتقدند شرایط فعلی اگر درست مدیریت نشود پتانسیل گسترش تفاوت نسلی را، تا سرحد شکاف نسلی بدنبال دارد. این متفکران با توجه به شرایط انقلاب در ایران و مشکل نسل انقلابی در پا فشاری بر ارزشها و نیز انعطاف ناپذیری آنان نسبت به تحولات جدید،معتقدند چنانچه این انعطاف ناپذیری تداوم یابد ،پدیده ی گسست نسلی اتفاق خواهد افتاد. این گروه نمی توانند به وجود یا عدم قطعی شکاف یا گسست نسلی رای دهند اما با تناظر شرایط ایران و انقلابهای اجتماعی دیگر، احتمال وقوع شکاف نسلی را، در شرایط تداوم انعطاف نا پذیری حاکمان و نسل انقلاب می دهند. (جلالی ، 1382: 91 تا 95 و منصور نژاد ، 1382: 199 تا 203 ).

2-2-2- پیشینه ی تحقیق خارجی:

1-2-2-2- در تحقیقی که دکتر (ازاد ارمکی) انجام داده است به این نتیجه دست یافته است که در جامعه ایرانی، مساله ای به نام شکاف فرهنگی وجود دارد تا شکاف نسلی و این بر می گردد به مطلبی تحت عنوان مدرنیته ی ایرانی،یعنی جامعه ی ایران کلیتش تلاش می کند برای دستیابی به چیزی به نام مدرنیته و این گونه نیست که نسل قدیم نخواهد مدرن شود و بر عکس نسل جدید برای مدرن شدن گام بر میدارد.

2-2-2-2- مسعود چلبی،جامعه شناس ایرانی نیز در کتاب خود با عنوان (جامعه نظم،تشریح و تحلیل نظری نظم اجتماعی )از اثار دو گانه متناقض گسترش ارتباطات جمعی بر وحدت نمادی جامعه سخن میراند. از یک سو گسترش کتب، مطبوعات، رادیو و تلویزیون و شبکه های اطلاع رسانی و ... می توانند باعث تحکیم وحدت نمادی شوند و از سوی دیگر، همین رسانه ها به همراه ماهواره هایی که پخش برنامه های تلویزیونی کشورهای مختلف را بر عهده دارند، می توانند موجبات تضعیف وحدت نمادی جامعه را فراهم کنند با گسترش ارتباطات از راه دور و از بین رفتن فواصل مکانی و زمانی غلضت نمادی و اطلاعاتی محیط های کنونی به طور غیر قابل وصفی افزایش یافته است. به طوری که این غلظت به هیچ وجه قابل مقایسه با غلظت نمادی محیط های نیم قرن گذشته جوامع نیست. به عبارت ساده تر شهروندان جوامع معاصر به ویژه جوامع پیرامون نه تنها در معرض مستقیم سمبولیسم شناختی و سمبولیسم اظهاری بیگانه قرار گرفته اند بلکه در معرض بمباران نمادی انها نیز هستند. (چلبی،1375 :139).

3-2-2-2- رابرتسون جامعه شناس،معتقد است که از اوایل قرن بیستم رشد و گسترش تدریجی رسانه های جمعی و وسایل ارتباطی چنان بر زندگی بشر سایه افکنده که اثرات مثبت و منفی فراوانی بر زندگی بشر گذاشته از همه مهمتر اینکه در عصر کنونی با ظهور اینتر نت و تکنولوژی های ارتباطات و اطلاعات و به ویژه اینترنت،فضای ارتباطات و تاثیرگذاری انان،توسعه ی زیادی یافته است به طوری که ما هم اکنون تحت تاثیر رسانه های نوین(دهکده ی جهانی) به سر می بریم. به عبارتی مخا طبان جهانی رسانه ها و نسل های کنونی در معرض انتشار و نمایش پیام های متنوع رسانه ای قرار دارند و پیام هایی را دریافت می کنند که می تواند سنتها و اگوهای فرهنگی و اجتماعی و نسلی جوامع و همچنین روابط نسلی انها را دستخوش چالش و دگرگونی کند.

4-2-2-2- دیوبد رایزمن در کتاب خود به نام (انبوه تنها) سیر تحول جوامع و دگرگونی های انها را ناشی از تحول ارتباطات و وسایل ارتباطی می داند. و او همچنین به نقش رسانه ها در تغییر سنتها و ایجاد شکاف نسلی اشاره کرده است.

5-2-2-2- رنالد اینگهارت معتقد است که تغییر ارزشی روندی است که از نسلی به نسل دیگر رخ می دهد و نه به طور مداوم از سالی به سال دیگر و همچنین وی معتقد است که اشاعه ی رسانه های جمعی منجر به تغییر ارزشها شده ، به طوری که در عصر کنونی جهانی شدن ارتباطات و رسانه ها بر شکاف ارزشهای نسلی تاثیر گذاشته است. لباسهای متحدالشکل جوانان،موسیقی پاپ و... از نمود های تاثیر رسانه ها بر تغییر رفتارها و ارزشهای نسل کنونی و عدم پایبندی به سنتهای فرهنگی خود است. در نتیجه رسانه ها کارکردهای متفاوتی همانند انتقال ارزشها و میراث فرهنگی را بر عهده دارند اما از نظر صاحب نظران این ابزارها تنها بخشی از میراث گرانبهای نسل پیشین را منتقل می کند و بیشتر خواهان و مروج نواوری هستند. در هر حال رسانه ها موجب تغییر در الگوهای سنتی جوامع هستند و با تشویق ارزشها و هنجارهای جدید، الگوهای نسل پیش را به چالش می کشد.

6-2-2-2- مارتین سگالین در کتاب جامعه شناسی تاریخی خانواده ، تاکید می کند که امروزه در کنار تفکیک جغرافیایی حوزه های کار و سکونت،ناپدید شدن پدیده ی همسایگی ،وجود مادران شاغل و متخصصان مسول مراقبت از اطفال و تاثیر تلویزیون از جمله عواملی هستند که به ایجاد شکاف بین دنیای کودکان و بزرگسالان کمک می کند.(سگالین،1373 :83).

 

 

3-2- چهار چوب نظری:

1-3-2- بوردیو، برخورداری یا محرومیت از امکانات و فرصتهای موجود اقتصادی،اجتماعی و سیاسی را ریشه شکاف نسلها میداند. یعنی مساله ی اصلی بین نسلها، توزیع نابرابر سرمایه های مختلف به ویژه در دو حوزه ی قدرت و ثروت، بین نسلها در میدان های مختلف است که سر منشا تعارضات مشاهده شده ی دیگر از جمله تعارضات فرهنگی میان انهاست.(توکل و قاضی نژاد،1385 ،120 ).         

2-3-2-  وقتی منابع هویتی نسلی تقویت کننده ی یکدیگر نباشند و پیوستگی نسلی را به دنبال نداشته باشند زمینه برای ظهور و بروز تعارض نسلی فراهم می گردد. به گونه ای که اعضای جامعه وضعیت هویت خود را در نفی و تعارض با گذشتگان خود می بینند. تعارض میان نسلها زمانی به وجود می اید که تحولاتی روبنایی در جامعه ایجاد شود. منظوراز تحولات رو بنایی، تحولات اجتماعی و سیاسی درمقابل تحولات فکری و اندیشه ای است.تعارض نسلها درمظاهر فرهنگی و سلوک اجتماعی میان قشرهای مختلف جامعه،به ویژه میان نسل جدید و قدیم رخ می دهد.(قبادی،1382 ،54 ).

3-3-2- به نظرهیوز هر نسل برپایه ی  تجربیاتی که افرادش دران شریک بوده اند حد و مرزی از خود به دست می دهد و در واقع خوشه ای  حول محور این گونه تجربه ها تشکیل می شود بنابراین کسانی که با افراد 15 سال از خودشان بزرگتر در رویدادهای روانی تعیین کننده، شریک بوده اند، ممکن است خود را به این افراد نزدیکتر احساس کنند تا به افرادی که سنشان فقط اندکی از انان کمتراست ولی به آن حوادث ارتباطی نداشته اند(هیوز،14،1369)

4-3-2- شکاف نسلی به معنی وجود تفاوتهای دانشی-گرایشی ورفتاری ما بین دو نسل با وجود پیوستگی های کلان متاثراز ساختارهای اجتماعی،فرهنگی وتاریخی است.فرزندان درمقایسه با افراد پیر ومیانسال با وجود اینکه در یک فضای فرهنگی مشترک زندگی می کنند اطلاعات، گرایشهاورفتارهای متفاوت دارند.شکاف نسلی هنگامی محقق می شود که واحدهای نسلی شکل بگیرد.کارل مانهایم نیروی جدیدی را که دارای موقعیت های جدید و تجربیات متفاوت باشد زمینه سازشکل گیری واحدهای نسلی می داند.(ازاد ارمکی و غفاری،1383 ،21 ).

5-3-2- بوردیو جامعه شناس فرانسوی نیز مساله ی نسلها،روابط نسلی و تضاد و تقابل میان نسلهای مختلف در عرصه های اجتماعی، نظیر دانشگاه،سیاست، ادبیات، هنروغیره را پی گیری و تحلیل کرده است. وی به عنوان جامعه شناسی که متاثر از دیدگاه کلان مارکسیستی و رویکرد تضاد است، چالشهای بین نسلی را همانند سایر تعارضات اجتماعی، مستقل از طبقه و نظام قشربندی اجتماعی یا به تعبیر او نظام های سلطه و نابرابری در عرصه های مختلف،نمی داند و در چارچوب نابرابری و تضاد اجتماعی به تحلیل روابط و تعارضات نسلی در ابعاد اجتماعی- اقتصادی و فکری- فرهنگی می پردازد. به اعتقاد بوردیو،در شرایط معاصر،شکاف نسلها، شکافی افقی بوده و در عرصه ها و میدان های مختلف اجتماعی ،اعم از نهادی یا غیر نهادی، رویارویی بین جوانان و افراد مسن عملا حاکی از تعارض بین افرادی با مواضع گوناگون قدرت و ثروت است. با وجود اشارات پراکنده به تضاد بنیادین نسلها، بوردیو،در کتاب(سولات جامعه شناسی)(1984 ) خود به طور متمرکز وارد این بحث شده است. در این اثر وی ابتدا یادآور می شود که واکنش حرفه ای جامعه شناس بیاد آوردن این مساله است که تقسیم بندی سنی به پیر و جوان،اساسا خودسرانه و به همین جهت، مرزبندی میان جوانی و پیری یا محدوده های وضع شده بین نسلها، در تمام جوامع تنش زاست(بوردیو،1984: 143 ).

 

 

 4-2- فرضیه های تحقیق:

 

1-4-2- به نظر می رسد که چون نسل کنونی جامعه از نظر بهره مندی از دارایی های مملکت احساس محرومیت نسبی می کنند پس دچار شکاف نسلی می شوند.

2-4-2-  به نظر می رسد که بین مقایسه ی میزان توجه دولت به این نسل و نسل گذشته و شکاف نسلی رابطه هست.

3- 4-2- به نظر می رسد که بین سطح سواد و شکاف نسلی رابطه ی معنی داری وجود دارد.

4-4-2-  به نظر می رسدکه بین عدم آموزش افراد میان سال به بالا توسط دولت و بیشتر شدن شکاف نسلی رابطه هست.

برخی از منابع
 

-آزاد ارمکی ، تقی وغلام رضا غفاری(1383) جامعه شناسی نسلی در ایران ،تهران،پژوهشکده ی  علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی.

-آقاجری،1382 هاشم (1382 ) مجموعه مقالات گسست نسلها، پژوهشکده ی  علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی

-اسپاک،بنجامین(1364 )، پرورش فرزند در عصر دشوار ما  ،ترجمه هوشنگ ابرامی،تهران، نشر صفی علیشاه.

-بیات، بهرام (1382 )، شکاف نسلها، مجموعه مقالات گسست نسلی در ایران، تهران، پژوهشکده ی  علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی .

-پناهی محمد حسین (1383 )، شکاف نسلی موجود در ایران و اثر تحصیلات بر آن، فصلنامه ی علوم اجتماعی دانشکده ی  علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی،شماره 17،پاییز 1383

-تاجیک ،محمد رضا(1381 )، جامعه ی ایرانی و شکاف میان نسلها، راهبرد،شماره 26

-توکل و قاضی نژاد،(1385) آموزش همگانی گامی به سوی دموکراسی، مجموعه مقالات.

-جلالی، محمد رضا (1382 ) مجموعه مقالات گسست نسلها، پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی

-چلبی، مسعود(1375)جامعه شناسی نظم، تهران، نشر نی.

-دواس،دی ای(1991 )پیمایش در تحقیقات اجتماعی، هوشنگ نائبی، تهران،نی 1383، چاپ چهارم.

- شارون(1379) جایگاه نسلی در جامعه

-سریع القلم، محمود(1382) مجموعه مقالات گسست نسلها، پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی

-سگالین، مارتین(1373 ) جامعه شناسی تاریخی خانواده،ترجمه حمید الیاسی،تهران، نشر مرکز.

-قادری، حاتم(1382 ) مجموعه مقالات گسست نسلها، پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی

-مرکز آمار ایران (www.sci.org .ir) و (www.amar.org.ir) نتایج عمومی سرشماری نفوس و مسکن، سال 1385 .

-منصور نژاد، محمد(1382) مجموعه مقالات گسست نسلها، پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی./مقاله در کتاب.

-هیوز، (1369 )آگاهی و جامعه، ترجمه عزت اله فولاندوند، تهران آموزش انقلاب اسلامی